Herkese merhaba.
SEO’da migration süreci, bir web sitesinin dijital varlığını korurken büyük değişiklikler yapmanın hassas sanatıdır. Migration, tıpkı bir şehrin kalbindeki tarihi bir binanın modern ihtiyaçlara uygun şekilde yenilenmesine benzer. Eski yapının değerini ve karakterini korurken, yeni teknolojileri ve tasarım unsurlarını entegre etmek gerekir.
SEO migration’ı da benzer şekilde, bir web sitesinin mevcut SEO değerini ve organik trafiğini koruyarak, sitenin yapısını, içeriğini veya teknolojik altyapısını güncellemek anlamına gelir. Süreçte dikkatli planlama, titiz uygulama ve sürekli izleme gerektirir.
Doğru yönetildiğinde, migration bir web sitesinin performansını ve kullanıcı deneyimini önemli ölçüde artırabilir fakat yanlış adımlar atıldığında, yıllarca emek verilerek oluşturulan organik görünürlük bir anda kaybedilebilir.
Bu yazıda, SEO migration sürecinin nasıl etkili bir şekilde yönetilebileceğini, dikkat edilmesi gereken kritik noktaları ve başarılı bir geçişin anahtarlarını inceleyeceğiz.
Hazırsanız başlayalım.
SEO Migration Nedir?
SEO migration; bir web sitesinin, çeşitli nedenlerden ve/veya hedeflerden ötürü farklı bir kaynak kod, tasarım, içerik ya da URL yapısına geçiş yapmasıdır.
SEO’da migration’ın birçok nedeni olabilir. Bu nedenlerden bazılarında süreci yönetmek birkaç basit hamle ve planlama ile yönetmek gayet kolayken CMS veya platform değişimi gibi kapsamı geniş geçişler doğru yönetilmediği takdirde organik performansta felakete neden olabilir.
Öncelikle bu migration türlerine ve bu türlerin detaylarına bakarak başlayacak, devamında ise planlama ve adım adım geçiş rehberini detaylandıracağız.
Tüm bu migration türlerinde URL redirect listesinin hazırlanması ya da eski URL’lere gelen backlink’lerin yeni URL’ler olarak değiştirilmesi ya da internal link akışının düzenlenmesi gibi ortak aksiyonlar da vardır. Bu aksiyonlara adım adım migration rehberi alt başlığında tüm detaylarıyla değineceğim.
Alan Adı Değişimi
Alan adı değişimi çoğu zaman keyfi bir durum değil, zorunluluk sonucunda ortaya çıkan bir migration’dır çünkü otoriter bir domaini değiştirmek her ne kadar tüm süreç sorunsuz götürülse de bir risktir.
Marka olmuş bir alan adını değiştirmek daha zordur ve kullanıcıların neden böyle bir değişim yapılacağını merak etmesi doğaldır. Bu durumlarda değişimi önceden farklı kanalları kullanarak durumak iyi bir seçenek olabilir.
SEO açısından bu değişim sürecinde eğer alan adı dışında hiçbir şey değişmeyecekse yalnızca eski domain’i yeni domain’e yönlendireceğimiz bir liste hazırlamak yeterlidir.
URL Yapısı Değişimi
Web sitesindeki köklü URL yapısı değişimlerini de migration olarak kabul ederiz. Bu değişimin kendi içerisinde birtakım nedenleri olabilir. Örneğin; ilk adımda yanlış kurgulanan bir URL yapısını optimize etmek gibi.
Burada da süreci eksiksiz bir redirect listesi ile eski URL’leri yeni URL’lere 301 redirection ile yönlendirerek yönetmek mümkündür.
Alan adı değişimi ile aynı süreçtir aslında. Orada da URL değişir çünkü kök dizin değişir. Burada da kök dizinin devamında yer alan URL yapısı değişir. Yaklaşımımız aynı olmalı.
Her ikisinde de hatta tüm migration’larda kritik nokta, Googlebot’a bu URL’lerin kalıcı olarak yeni URL’lere taşındığını ifade etmek yani redirection’ları 301 yanıt kodu ile yapmaktır.
http’den https’e Geçiş
SSL şifreleme ile daha güvenli bir gezinme deneyimi sunmaya başladığımızda URL’lerimiz https formatına taşınır. Bu da http’den https’e geçişi yani migration’ı ifade eder. Oldukça basit bir süreçtir. http’li tüm versiyonların otomatize edilmiş bir yapı ile (htaccess üzerinden) https versiyonlarına yönlendirilmesi gerekir. Akışta da http’li link kalmaması önemlidir.
Tasarımsal Düzenlemeler
Front-end’de yapılacak iyileştirmeler ile kullanıcı deneyimini iyileştirme hedefine giderken de bir migration süreci yaşarız. Burada belirleyici olan kapsamdır. SEO’da takip ettiğimiz temel bileşenler ve elbette URL yapıları değişim göstermeyecekse, deneyimin iyileşmesinin SEO performansımızı pozitif etkilemesini bekleriz.
Tabi diğer taraftan kaynak kod da değişecektir. Arama motoru botlarının buna nasıl tepki verdiğini takip etmek adına performansı izlemek gerekir. Bu geçiş sürecinin devamında custom event’ler ve A/B test’ler ile kullanıcı tepkisini de takip ederek geçişin etki düzeyini veri ile anlamlandırabiliriz.
CMS veya Platform Değişimi
Tüm migration türleri arasında özellikle geniş kapsamlı web sitelerinde yönetilmesi en zor olan CMS veya platform değişimidir. Örneğin; WordPress altyapısında çalışan bir web sitesinin custom bir CMS’e ve yapıya geçmesi.
Bu geçişte hangi SEO geliştirmeleri korunacak? Structured data’lar aynen aktarılacak mı? Basic meta tag’leri ilk anda eksiksiz taşıyabilecek miyim? Site structure’daki mevcut yapım korunacak mı? En önemlisi rendering prosesim nasıl değişecek? Optimize bir yapıyla mı devam edeceğim yoksa source code’daki temiz olmayan kod yapısı performansı negatif mi etkileyecek? Ve daha onlarca soruyu bu geçiş sürecinde sormamız gerekir.
Back-end ve front-end’in aynı anda değişeceği bir yapıda süreci yakından takip etmediğimiz takdirde ciddi trafik kayıpları ile karşılaşacağımız bir gerçek. Dolayısıyla bu içeriğin devamında detaylandıracağım planlama, aksiyon ve geçiş sürecini CMS veya platform geçişi olan web siteleri için anlatacağım.
Migration Sürecinde Planlama ve Aksiyon
Süreci mümkün olan en sancısız ve sorunsuz şekilde yürütülebilmek adına gerçekçi bir zaman çizelgesine sahip olmak ve plan yapmak gerekir. Planlar netleştiğinde aksiyona ilişkin süreç de tüm detaylarıyla ortaya çıkacak ve belki ilk anda gündemde olmayan konular dikkat çekecek ve aksiyon öncelikleri değişkenlik gösterecektir.
Hazırlayacağımız planda ilgili kontrolleri hangi aşamada yapmamız gerektiğinden test sitesini ne zaman teslim alacağımıza kadar tüm detaylar olmalı. Burada altyapı değişimini yapacak developer ya da UX/UI ekiplerinin takvimlerini ve tahmini iş bitiş tarihlerini almak ve bu tarihlerin esneme ihtimali olduğunu değerlendirmek önemlidir.
Uzmanlığımız her ne kadar SEO olsa da sürecin her aşaması migration’ı etkileyeceğinden dolayı tüm süreci mümkün olan en yakından takip etmeyi tavsiye ederim. Tabi bu her zaman gerçekçi olmuyor. Farklı ekiplerle bir araya gelmenin zorluğu, aksayan iş bitiş tarihleri ya da belirli noktalarla ilgili bilgi alamama vb. çok fazla ufak tefek sorun süreci aksatıyor. Amacımız planı mümkün olduğunda net çizgilerle şekillendirmek olursa en verimli noktayı yakalayabiliriz diye düşünüyorum.
Nihai geçiş gerçekleşmeden önce tüm kontrolleri yapmış olmak ve maddeleri tiklemek için bu noktalara dikkat etmeliyiz. Tüm bunlara dikkat etsek dahi zaman, bütçe ya da farklı teknik kısıtlar dolayısıyla maddelerimizin hepsini tamamlayamayabiliriz. Burada da önceliklendirme devreye giriyor. En kritik olanlar yani geçişte mutlaka görmek istediklerimizden “olsa iyi olur” dediklerimize doğru devam eden bir liste üzerinden hareket etmek, sorun yaşadığımız bir süreci minimum kayıpla atlamaya yardımcı olacaktır.
Adım Adım SEO Migration Rehberi
İçeriğin bu bölümde adım adım bir migration’ın nasıl yürütülmesi gerektiğine birlikte bakacağız. Planlama aşamasından kontrol listelerinin oluşturulmasına, geçiş sonrası ilk crawl’ın alınmasına ve performans metriklerinin yakından takibine kadar tüm detaylara değinmeyi planlıyorum.
Migration Planı Oluşturun
Detaylı bir plan oluşturmanın ilk ve belki de en kritik adım olduğundan bahsettik yukarıda. Bu plan, sadece bir yol haritası değil, aynı zamanda tüm ekibin aynı hedef doğrultusunda çalışmasını sağlayan bir rehber niteliğinde olmalı.
Zaman çizelgesi ve önemli tarihlerin belirlenmesi, sürecin kontrolünü elinizde tutmanızı sağlar. Her adımın ne zaman gerçekleşeceğini bilmek, olası gecikmeleri öngörmenize ve proaktif çözümler üretmenize yardımcı olur.
Plana dahil edilmesi gereken bir nokta da risk değerlendirmesi yapmak ve olası sorunlara karşı hazırlıklı olmaktır. “Ya olursa?” senaryolarını düşünmek ve bunlara karşı stratejiler geliştirmek, sürecin pürüzsüz ilerlemesine yardımcı olur.
Mevcut Sitenin Yedeğini Alın
Bir yolculuğa çıkmadan önce evinizin anahtarını yanınıza aldığınızdan emin olursunuz değil mi? SEO migration sürecinde de mevcut sitenizin tam bir yedeğini almak, bu anahtarı yanınıza almak gibidir.
Bir sorun olduğunda en güncel versiyona dönebilmek için geçişe en yakın yedeği almak gerekir. Bazı geliştirmelerin geçişin ilk anında aktarılamaması vb. problemler sorun değil elbette. Burada kullanıcı fonksiyonlarını etkileyen daha major problemlerden bahsediyorum. Bu gibi durumlarda teknik ekip anında müdahale ederek güncel yedeğe dönecektir.
Eğer bir teknik ekibiniz yok ve geçişi kendiniz yapıyorsanız (örneğin; WordPress altyapısından custom bir e-ticaret yazılımına geçmek gibi) daha da hassas olmanız gereken bir konudur.
Test Sitesi Oluşturun
Süreçte atlanmasının imkansız olduğu noktalardan biri test sitesi oluşturmak. Özellikle büyük web sitelerinin migration’larında test sitesi olmadan çalışmak mümkün değil zaten. Diğer taraftan bu test sitesine erken dönemde erişim almanız, tüm süreci yakından takip edebilmeniz adına önemli.
Developer ekipleri ile sıkı iletişimin olduğu bir senaryoda yeni tasarıma aktarılan SEO geliştirmelerini anlık olarak test sitesinden kontrol ederek tikleyebilirsiniz. Tabi bunun için test ortamında alınan update’leri bilmek gerekir. Bu da birkaç kez dikkat çektiğim etkili iletişim ve yakın çalışma ile mümkündür.
Test sitesini index’e açık bırakmak bu kapsamda yapılabilecek hatalardandır. meta name=”robots” content=”noindex” eklemeniz gerekir.
URL Yapılarını Belirleyin
En önemli işlerden biri URL yapılarını belirlemek. Farklı sayfa tipleri için alternatifleri ve örnekleri çalışarak geliştirme ekibi ile paylaşmalısınız.
Çok basit bir kurgu gibi görünebilir fakat zaman zaman altyapıdaki kısıtlardan kaynaklı olarak önerilerin sınırlanması ve ideal yapıdan uzaklaşılması mümkün.
Örneğin; URL yapınızı domain.com/kategori-sayfasi – domain.com/urun-sayfasi yapmak istiyorsunuz fakat ürün bilgilerinin aktığı ve web’in çalıştığı altyapı dolayısıyla domain.com/kategori/urun-sayfasi şeklinde bir kurgu yapmak zorunda kalıyorsunuz. Bu sık karşılaştığım bir örnek.
En sade ve hedef odaklı yapıyı istiyoruz idealde fakat pratikte olası engellere uyum sağlayarak en yakın noktayı belirlemek gerekiyor. Esnek olmak sürecin maksimum verimle ilerlemesi adına önemli tabi ki.
Eğer halihazırda ideal URL yapısına sahip olduğunuzu düşünüyorsanız migration’da hedefiniz bunu değiştirmemek olmalı. Her ne kadar 301 ile redirect etsek de sonuçta bir yönlendirme veriyoruz ve bu %100 otorite ve performans aktarımı demek değil. İmkan varsa URL yapısını hiç değiştirmemek en doğrusu.
Hep kötü senaryoya bakıyoruz fakat iyi senaryoda, kötü bir URL yapısına sahipken daha yetkin bir altyapıya geçerek bu URL yapısını ideal formata getirebiliriz.
URL yapısını belirledikten sonra eğer bir değişim varsa redirection listesi hazırlamanız gerekiyor. Bu listeden ve diğer geliştirmelere ilişkin detaylardan bahsederek devam edelim.
Korunması ve Optimize Edilmesi Gereken Geliştirmelerin Bir Listesini Yapın
Bu bölümde, sitemap’den backlink’e tüm optimizasyon alanlarına değineceğim. Kusursuz bir migration için teknik, on-page ve off-page SEO’da gözden kaçmaması gereken noktalara dikkat çekeceğim.
Tüm bunlara geçmeden önce, burada inceleyeceklerimiz başta olmak üzere migration’da check edeceğiniz noktaların tümünün geniş bir liste halinde elinizde olması gerektiğinin altını çizmek istiyorum.
En ufak noktayı dahi gözden kaçırmamak, kritik işlerin durumlarını anlık olarak takip etmek ve dokümantasyonda sistematik bir akış yakalayabilmek adına ana bir doküman oluşturmanızı şiddetle öneririm. Proje takip sistemlerini kullanmak da bir seçenek fakat benim deneyimlerim, elinizin altında böyle bir doküman olmasının süreci kontrol altına almaya çok daha efektif bir şekilde yardımcı olduğu yönünde.
Şimdi, crawling ile başlayalım. Migration ile beraber URL yapınız değişiyorsa yeni bir site haritasına, robots.txt’ye ve internal link akışını güncellemeye ihtiyacınız var. Diğer taraftan site structure’daki değişiklikler de robots.txt’deki yapıyı belirleyecektir. Dolayısıyla önce bu iki alana bakalım.
Sitemap (Site Haritası)
Migration’da akışa yeni web sayfaları eklenmediyse mevcut site haritanızdaki URL’leri güncelleyerek doğrudan kullanabilirsiniz.
Domain değişimi olmayacaksa Google zaten mevcut site haritasını taradığında yeni URL’leri görecektir fakat yeni bir domaine geçiyorsa Search Console üzerinden site haritasını göndermeniz gerekiyor.
Migration süreciyle akışa yeni web sayfaları eklenecek ve bunlar kullanıcı için değer yaratan sayfalarsa bunların da site haritasında yer alması gerekiyor. Akıştan çıkarılan ve/veya noindex işaretlenen web sayfalarının sitemap’de olmaması önemli.
Kısaca akışta bir değişiklik varsa sitemap’de URL değişimi yapmak yeterli değil. Bu değişiklikleri kapsayan güncel bir site haritasını hazırlamalısınız.
Robots.txt
Crawl akışını doğru yönetmek için ilk anda ideal robots.txt ile canlıya çıkmalısınız. Bunun için de tabi ki site mimarisinin ve navigasyonların, filtrelerin netleşmesi gerekir. Mevcut akışta Disallow olarak işaretlediğiniz bir path migration ile beraber ortadan kalkacağından dolayı bu komutun bir işlevi de kalmayacaktır.
Özellikle filtreler ve sıralama opsiyonları dolayısıyla yoğun parametreli URL’ler barındıran e-ticaret sitelerinde crawl budget’ı yönetebilmek adına doğru alanları Disallow etmek ve bunların indeks girmesini engellemek gerekir.
Migration ile beraber URL yapısı değişen bir web sitesinde robots.txt’deki değişimi basit bir örnekle görelim;
Migration Öncesi robots.txt
User-agent: *
Disallow: /urunler.asp?filtre=
Disallow: /arama.asp?sirala=
Sitemap: https://www.example.com/sitemap.xml
Migration Sonrası robots.txt
User-agent: *
Disallow: /urunler/filtre-sonuclari/
Disallow: /arama/sirala/
Sitemap: https://www.example.com/sitemap.xml
Bu iki geliştirme alanından sonra çoğu zaman mevcut tasarımda ideal yapıda olan ve geçişte korunmasını istediğimiz kurgular ile devam edelim.
Internal (İç) Linklerin Güncellenmesi
Yeni URL yapılarınızı belirlediğiniz ve redirection listesini hazırladınız fakat eski URL’ler hala akış içerisinde yer alıyor. Bu önemli bir problem. Akıştaki bu eski linkleri yenileri ile değiştirmediğiniz takdirde Googlebot’un crawling deneyimini ve crawl budget’ı belirgin ölçüde negatif etkilersiniz. Yine redirect’in kullanıcının sayfaya erişim süresi üzerindeki etkisi de var.
Geçiş öncesinde, test ortamında bu aksiyonu almanızı tavsiye ederim fakat geçişi aksatacak bir noktada kaldıysa migration sonrasında ilk iş olarak da bakılabilir. Audit aldığınızda doğrudan 3xx response döndürenlerin bir listesini alıp bu liste üzerinden de temizleyebilirsiniz.
Özetle; test ortamında header, footer ve sidebar gibi otomatize edilmiş alanların dışında content akışlarındaki linkleri de değiştirmeniz kritiktir.
Meta ve Heading Tag Kurguları
Optimum yapıda olduğunu düşündüğümüz meta ve heading tag kurgularının geçişte korunması gerekir. Tabi developer ekibinin bu kurguları doğrudan test ortamına alması gerçekçi değildir. Dolayısıyla sayfa tipleri özelinde meta ve heading kurgularını gösteren dökümanlar hazırlamalı ve kontrol için mevcut web sitesinin kaynak koduna bakılabileceğini ifade etmelisiniz. İstekleri sade ve anlaşılır bir şekilde dokümante etmek yalnızca bu aksiyon özelinde değil sürecin bütününde işinizi büyük ölçüde kolaylaştıracaktır.
Mevcut Content’lerin Eksiksiz Geçişi veya Optimizasyonu
On-Page’de geçişte görmek istenilen bir diğer alan content’lerdir. Tabi burada da mevcut durumda optimum içeriklere sahipsek. Bunlar kategori, ürün ya da blog olabilir.
İçerik, Googlebot’un on-page’de doğrudan sinyal aldığı alandır ve diğer taraftan informational intent’de belirgin trafik katkısı sağlayan blog gibi alanlara sahipseniz buralarda trafik kaybı yaşamamak adına eksiksiz geçiş yapmanız gerekir.
Eğer içerikleri migration süreciyle entegre bir şekilde optimize etmek ya da akışa yeni içerikler kazandırmak istiyorsanız tam entegre hareket etmeniz ve özellikle kritik olduğunu düşündüğünüz ve tespit ettiğiniz alanlardaki içeriklerin optimizasyonunu geçiş öncesinde tamamlamalısınız. Optimuma en yakın noktada canlıya çıkmak her alan için önceliğimiz.
Meta ve heading kurgularıyla benzer şekilde içeriklerin de yeni tasarıma doğrudan aktarılmasında birtakım sorunlar yaşanabilir. Burada developer ekibiniz en doğru yönlendirmeyi yapacaktır.
Örneğin; database’den content’leri doğrudan alabilirsiniz fakat bunlar HTML formatta olmayabilir. Bunun için content’leri tekrar HTML formatta düzenlemeniz gerekebilir.
Farklı bir örnek olması açısından kategori içeriklerini headless CMS’den (contentful, strapi gibi) alan e-ticaret sitelerinden bahsedebiliriz. Bu tür sistemler içerikleri bir API üzerinden sunar ve site dinamik olarak içerik API’den çağrılır. Kategori içerikleri bu durumda fiziksel olarak sitenin kendi veritabanında değil, dış bir sistemde saklanıyor olabilir.
Özetle; o anki yönlendirmeyi dikkate alarak içeriklerin eksiksiz geçişi için gerekli aksiyonları almalısınız.
Structured Data Kurgusu
Yapılandırılmış veriler (structured data), Googlebot’un web sayfalarımızı anlamlandırma sürecini destekleyen bileşenlerdir. Yine SERP’teki görünümü zenginleştirerek CTR’ye temas etmeyi de sağlar.
Halihazırda işlevsel ve kapsamlı bir structured data kurgusu varsa migration sürecinde bu katmanın korunmasını sağlamanız gerekir.
Eğer eksikler var ya da hiç structured data kullanılmıyorsa da tabi ki geçişi bir fırsat olarak değerlendirebilir ve test ortamında bu yapıların kaynak koda eklenmesini sağlayabilirsiniz.
Önemli bir not olarak, eğer halihazırda microdata veya RDF kullanıyorsanız, migration’ı JSON-LD’ye geçmek için bir fırsat olarak değerlendirebilirsiniz. Ayrı bir script olarak çalışması dolayısıyla olası bir hatada HTML’i etkilemeyen JSON-LD, yönetimi daha kolay bir formattır.
Peki structured data’daki bu süreci nasıl yöneteceğiz? Özet halinde vereceğim fakat sizin farklı bir yaklaşımınız varsa yorumlarınızı ve katkılarını bekliyorum mutlaka.
İlk adımda konuyla ilgili bir doküman oluşturmanız ve bu doküman içerisinde web sayfası türlerinize yer vermeniz gerekiyor. Her bir kırılımdan birer örnek yeterli. Bir sütun daha açıp “hangi structured data olmalı?” sorusunun yanıtını vermelisiniz.
Eklenmesi gereken structured data’ların her biri için “default değişkenlerin yer aldığı” ve “örnek olarak kullanılabilecek” iki tane kod yapısı eklerseniz, developer ekibinin entegrasyon sürecini müthiş kolaylaştırırsınız.
Örnek kodu görecek, farklı web sayfalara uyarlanırken hangi alanların otomatize bir şekilde değişmesi gerektiğini tespit edecek ve kaynak kodda hangi alana eklemesi gerektiğine ilişkin bir yönergesi olacak.
Kodun ham halini test etmek mümkün. Yani eklediğiniz kodun çalışıp çalışmadığından %100 emin olabilirsiniz. Diğer taraftan developer ekibinin entegrasyonu sonrasında test ortamında mutlaka kontrol etmelisiniz zaten. Son olarak migration ile beraber GSC’yi yakından takip ederek gözden kaçan structured data sorunlarını erken dönemde tespit edebilir ve çözüm üretebilirsiniz.
Özetle; yapılandırılmış verilerin doğru bir şekilde korunması ve optimize edilmesi, migration sonrası organik performansınızın hızla toparlanmasına ve hatta gelişmesine önemli katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla structured data kurgusunu migration sürecinin vazgeçilmez bir parçası olarak görmenizi ve gerekli özeni göstermenizi tavsiye ederim.
Backlink Profilini Korumak
Migration ile beraber backlink profili için gündeme almanız gereken iki konu var.
İlki; URL yapınız değiştiyse ve ücretli satın alım stratejisi uyguladıysanız, bu mecralar ile iletişime geçerek eski URL’lerin yenileri ile değiştirilmesini sağlamaktır. Her zaman kolay yönetilebilir bir süreç olmayabilir. 301 redirect büyük ölçüde PageRank aktarıyor, hatta Google bu konuda herhangi bir endişe taşımamak gerektiğini söylüyor fakat 200 reponse code’un her zaman daha sağlıklı ve ideal olduğunu düşünüyorum.
İkincisi ise geçiş ile beraber bazı web sayfaları artık akış içerisinde olmayacaksa, bu web sayfaları içerisinden backlink’e sahip olanları kullanıcı deneyimini de negatif etkilemeyecek biçimde redirect etmek.
İdeal senaryoda bu web sayfalarının 410 döndürmesi gerekiyor fakat PageRank ile yan yana geldiğinde özellikle bir de performansı ve etkileşim düzeyi yüksek bir sayfa ise anlamlı bir alana redirect edilmeli. Tabi sahip olduğu geri bağlantıları da böylelikle akış içerisinde net bir şekilde tutmuş olacaksınız.
Developer Ekipleri İle Dirsek Temasında Çalışın
SEO migration sürecinde, developer ekipleriyle yakın işbirliği içinde çalışmak başarılı bir geçişin olmazsa olmazıdır. Bu işbirliği, tıpkı bir orkestradaki şef ve müzisyenler arasındaki uyum gibidir. Nasıl ki her enstrüman kendi partisyonunu mükemmel çalsa da ortaya çıkan müzik şefin yönlendirmesiyle anlam kazanıyorsa migration sürecinde de böyledir.
Burada farklı migration süreçlerindeki deneyimlerimden birkaç tavsiye vermek istiyorum;
Öncelikle süreç içerisinde yoğun olmayacak biçimde SEO terminolojisini teknik ekibe açıklamak ve işin neden önemli olduğundan bahsetmek, iletişimi güçlendirecek ve yanlış anlaşılmaları önleyecektir.
Dokümantasyona özen göstermeniz önemli. Yukarıda detaylı açıkladım fakat SEO’daki toplantı notlarından teknik işleri dokümante etmeye kadar her aşamayı, anlamsız bir efor çıkmayacak şekilde, kaydetmenizi tavsiye ederim.
Kritik geliştirmeleri belirlemeniz gerekiyor. Hangi geliştirmeler geçişte mutlaka olmalı? Migration sonrasına bırakılabilecek olanlar hangileri? Bu sorulara yanıt vermelisiniz. Bununla bağlantılı olarak da teknik kısıtlamalar nedeniyle bazı SEO geliştirmelerinin uygulanamayacağının farkında ve bu noktalarda alternatif çözümler üretmeye açık olmanız değerli.
Son olarak her ne kadar sevmesem ve minimuma indirmeye çalışsam da çok yoğun giden ve online takip edilen süreçlerde düzenli toplantılar, süreci yakından takip etmek adına olmazsa olmazlardan biri. Aynı şeylerin tekrar edilmemesi ve verimsizlik yaratmaması adına ilerleme hızına bağlı olarak belirlenmeli periyotlar.
Sözün kısası, developer ekipleri ile yakın çalışarak tüm süreci eksiksiz takip etmeniz, esnek olmanız, ihtiyaç halinde alternatif çözümler geliştirebilmeniz ve doğru iletişim kanalını yaratabilmeniz gerekiyor.
Developer ekipleriyle kuracağınız bu yakın işbirliği, migration sürecinin pürüzsüz ilerlemesini sağlayacak ve olası sorunların hızla çözülmesine yardımcı olacaktır. Başarılı bir SEO migration, teknik uzmanlık ve SEO bilgisinin etkili bir sentezidir demem yanlış olmaz.
Vakit Kaybetmeden İlk Crawl’ı Alın
Geçiş öncesinde test ortamında tüm geliştirmeleri kontrol edeceğiz fakat canlıya çıkışta herhangi bir bug ya da eksik olma ihtimalini dikkate alarak vakit kaybetmeden crawl alınmalı.
Tool tercihi farklılık gösterebilir, o nedenle şu ya da bu tool şeklinde vurgulamıyorum. Crawling, rendering ve indexing süreçlerine detaylı bir audit ile bakarak her şeyin sorunsuz gittiğinden emin olmalısınız.
Performans Metriklerini Yakından Takip Edin
Migration’ın performansta dalgalanmalar yaratması normaldir. Google’ın verdiği tepkiyi doğru anlayabilmek için bu metrikleri yakından takip etmelisiniz.
Migration ile beraber trafik ne yönde değişir? Bu önemli bir soru. Genel kanı trafiğin düşüş göstereceği yönünde. Fakat daha iyi taranan, anlamlandırılan ve sıralama sonuçlarına dahil olan bir web sitesine geçiş yaptığımızda ilk anda istediğiniz tepkiyi alamasanız da orta ve uzun vadede mutlaka katkısını göreceğinizi düşünüyorum. İçeriğin devamında bu soruya daha detaylı bir yanıt vereceğim. Dağıtmamak adına performans takibinden devam ediyorum.
Halihazırda bir SEO raporunuz olduğunu varsayıyorum. Bu raporu geçiş ile beraber biraz daha detaylandırmanız ve bazı noktaları ayrıştırmanız gerekiyor. Önerim, KPI olarak belirlediğiniz sorguları henüz ayrıştırmadıysanız mutlaka ayrıştırmanız ve bu sorgulardaki değişimi gün gün takip etmeniz. Benzer mantıkla en çok trafik aldığınız sorguları ve long tail’leri de ayrıştırabilirsiniz. Yine büyüme hedeflediğimiz fakat bekleneni vermeyen sorguların migration sonrasındaki değişimlerini de görebilmek gerekir. Özetle; yeterince detaylı bir performans takip raporunuz yoksa bu alana odaklanmalısınız.
Crawl budget’ınıza bağlı olarak Google’ın geçişi anlamlandırma ve sıralama sonuçlarına bir değişim olarak yansıtma süreci değişir. Yüksek tarama bütçesine sahip sitelerde bu süre daha kısadır.
Bu takip ile beraber aşağıdaki soruların yanıtını aramanızı tavsiye ederim;
- Genelden özele sorgu bazında performans nasıl değişiyor?
- Özellikle rekabet düzeyi yüksek sorgularda görünüm nasıl?
- Crawl budget’da nasıl bir değişim var? (Artış olmasını bekleriz.
- URL yapısı değiştiyse 301 response ilk anda yoğun olacaktır. Süreç içerisinde Googlebot’un 301 response aldığı request’ler kademeli bir şekilde azalıyor mu? Eğer azalmıyorsa akıştan bu URL’leri tümüyle kaldırdığıma emin miyim?
- Log’lar ne durumda?
Bu bölümle beraber tüm migration sürecine adım adım bakmış olduk. Şimdi de bu süreçte sık yapılan hatalardan bahsetmek ve devamında süreye ve trafikteki dalgalanmalara ilişkin detaylara yer vermek istiyorum.
Migration’da Sıklıkla Yapılan Hatalar
Planlamadaki eksiklikler, ekip koordinasyonunun yetersiz kalması, eksik veya hatalı 301 redirection listesi, domain’de bir değişim varsa Console’un güncellenmemesi, internal link’lerin update’nin atlanması ya da geçiş sonrası performans takibinin yeterli detaycılıkta yapılmaması vb. gibi irili ufaklı birçok hata yapılabilir.
Bu hataların süreç yönetimindeki deneyimsizlikten kaynaklanabileceği gibi yoğun eforda basit unutkanlıkların bir neticesi de olabilir ve nihayetinde hemen hepsi rahatlıkla telafi edilebilir hatalardır.
Bir de telafisinin çok daha zor olduğunu düşündüğüm hatalar var. Bunlardan da bahsetmek istiyorum.
Migration sürecini planlarken temelde şunu baz almak gerekir; “optimum ya da günü kurtarabilecek yapıları korumalı ve optimizasyon fırsatlarını migration sonrasına bırakmalıyım.”
Site mimarisini, URL yapısını ve diğer kritik birçok bileşeni aynı anda değiştirdiğinizde Google’ın akıştaki her sayfayı yeniden öğrenmesi ve değerlendirmesi gerekir ki bu da trafikteki dalgalanmanın daha uzun süreli olması ve muhtemelen trafik kaybı demektir.
Bu nedenle, doğru yapmanızı ve kritik değişimlerden erteleyebilecek olduklarınızı migration sonrasındaki planlarınız içerisine almanızı öneririm.
Benzer durum aynı anda domain’in, CMS’nin ve structure’nin değiştiği durum için de geçerlidir. Tümünü aynı anda yapmak, Googlebot için müthiş bir değişim ifade eder ki bu da maalesef performans açısından ilk anda ve doğru bir migration’a kıyasla daha uzun süre ciddi problem demektir.
Migration Ne Kadar Sürer?
Bu sorunun yanıtı öncelikle web sitesinin kapsamına, sonrasında ise süreci yürüten ekiplerin yetkinliğine ve tabi iş yoğunluğuna bağlı olarak değişir.
500 sayfalık bir web sitesinde migration ile 50.000 sayfalık web sitesinin migration’ın aynı eforu alması mümkün değildir. Kapsam genişledikçe süreç daha karmaşık bir hal alır ve uzar.
Yine süreçte karşılaşılması muhtemel aksilikler ve eğer dedike ekipler değilse ki çoğu zaman değildir, bu ekiplerin eforlarının bölünmesi süreci uzatan faktörlerdir.
Kapsamı geniş, crawling ve rendering problemleri olan ve migration ile bu problemlerin birçoğunu çözmeyi ve performans gelişimi yakalamayı planladığınız bir web sitesinin SEO süreçlerini yönetiyorsanız, tüm hedefleri migration’a bağlı bir hale getirmemenizi, mevcut siteden maksimum performans almak adına alternatif yollara başvurmanızı tavsiye ederim.
Bu kapsamdaki ve yapıdaki web sitelerinde migration’ın en az bir kez ertelenmesi ve sürecin aylarca sapması noktasındaki deneyimlerim dolayısıyla ayrı bir parantez açmak istedim.
Migration’da Kesinlikle Trafik Kaybı Görülür Mü?
Migration ile beraber pozisyonlarınızda ve organik trafiğinizde dalgalanmaların olabilir fakat doğru yönetilen bir süreçte üç dört haftalık bir süreçte trafik toparlayacak ve herhangi bir aksilik olmadıysa ve büyüme alanı varsa yukarıya doğru gitmeye başlayacaktır. Basit gibi görünmesine rağmen kritik öneme sahip iki kabul için geçerli bu tabi.
Bir not olarak, büyük web sitelerinde trafik dalgalanmalarının daha yoğun yaşanacağını ve nispeten daha uzun sürebileceğini söylemem gerekir.
Peki trafik kaybı yaşamamak için ne yapmak gerekir? Migration’da sıklıkla yapılan hatalar bölümünde bahsettiğim hataları yapmamanız kritik. Diğer taraftan geçişin yapıldığı ilk anda Googlebot yeni URL’leri taramaya ve anlamlandırmaya yoğunlaşacaktır. Bu süreçte optimize edilmiş bir response time ve elbette site haritası, Google’ın keşif sürecini hızlandırır ve trafikteki olası kayıpların önüne geçer. Yine bu bağlamda sunucunun performansı da önemlidir. Artan crawl request ve mevcut trafiği rahatlıkla yönetebilecek bir sunucu olması gerekir.
Özetle; migration süreci doğru biçimde yönetildi ise trafikte dalgalanmalar olsa dahi mutlak bir kayıp görünme ihtimali minimize edilecek ve büyük ölçüde ortadan kalkacak ve gelişim alanına da bağlı olarak performansta iyileşme görülecektir.
Migration Sonrasında SEO Nasıl İlerletilmeli?
Geçiş yapıldıktan sonra ilk crawl’ın çok hızlı bir şekilde alınmasından ve performans metriklerinin yakından takip edilmesine yukarıda baktık. Bu iki nokta, olası sorunları erkenden fark ederek müdahale edebilmek adına kritik.
Diğer taraftan, eğer geçiş sonrasında bıraktığınız kritik bir maddeniz yoksa SEO operasyonuna planladığınız strateji çerçevesinde devam edebilirsiniz.
Geçiş esnasında canlıda görmek istediğiniz geliştirmelerin tümü tamamlanmadıysa migration sonrasında bunlara odaklanmanız daha doğru olacaktır.
Yine migration ile beraber altyapının teknik yeterliliklerinin arttığı senaryoda geçmişte alınamayan bazı aksiyonlarda hız kazanarak performans gelişimini efektif şekilde desteklemek yaklaşımı değerlendirilebilir.
Son olarak; third party tool’ların çıktıları kadar Console’u da yakından takip etmeniz gerekir. Evet, test ortamında ve sonrasında tüm detaylar kontrol ediliyor fakat gözden kaçan noktalara en kısa sürede müdahale edebilmek adına doğrudan Google’ın çıktılarını izlemek kritiktir.
Özetle; belirli özel haller dışında, yeni hedefler, ihtiyaç varsa yeni stratejiler ve büyüme alanları yani sürecin doğal akışı içerisinde değindiğiniz noktalardan devam etmenizde bir sakınca yoktur.
Google Search Console Adres Değişikliği Aracı
Eğer web sitenizin alan adı değişti ise migration’a dair tüm işlemleri tamamladıktan sonra bu değişimi Google’a bildirmeniz gerekir. Peki bu bildirim ne işe yarar? Migration sürecine nasıl etki eder?
Google, tool üzerinden yapılan bu bilgilendirmeyi net bir şekilde ciddiye alır ve değişiklikleri tarama ve anlamlandırma sürecini önceliklendirir. Sitemap gibi düşünebilirsiniz. Sitemap olmasa da web sayfalarını tarar fakat bir yönerge olması çok daha iyidir. Burada tool’un etki düzeyi daha büyük tabi ki. Migration sürecinde crawl request’i ciddi ölçüde artırır. Önceliklendirme ile beraber yeni sitenizin, eskisinin yerini alması için gereken süre kısalır.
Position’larda dalgalanma olmasının normal olduğundan bahsetmiştik. Tool, bu dalgalanmanın da daha kısa süre içerisinde stabilize olmasına yardımcı olur. Güven faktörü de var tabi. Doğrudan redirect’leri keşfetmesini beklemek yerine official bildirim yapılıyor.
Son olarak; verilerin korunmasına yardımcı olur. Bildirim ile beraber eski alan adındaki veriler yeni alan adınızla daha doğru bir şekilde ilişkilendirilir.
Migration ilerledikçe eski siteden gelen trafik, yeni sitedeki trafiğe eklenir. Bu bir süre devam eder çünkü SERP bir anda değişmez. Yeni URL’ler indekslendikçe ve sıralama sonuçlarına dahil edildikçe yavaş yavaş ortadan kalkacaktır.
Tool’un kullanımı çok basit. Yeni alan adınız için Console’da mülk oluşturduktan sonra Settings (Ayarlar) > Change Address (Adres Değişikliği) bölümünden işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Adres değişikliğini herhangi bir nedenden ötürü iptal etmek isterseniz 180 gün vaktiniz var.
Bir kez daha altını çizmem gereken; değişiklik öncesinde 301 redirection’ları eksiksiz bir şekilde tamamlamış olmanız gerektiği.
Bu aracı kullanmaya gerek olmayan durumlar da var elbette. Örneğin; URL’leri http’den https’e taşıyorsanız ya da www ve www olmayan URL formatlarına geçiş bunları bildirmenize gerek yok. Keza internal’deki URL değişimleri için de salt yönlendirmeler yeterli.
Son Söz
SEO migration süreci, titizlikle planlanması ve yönetilmesi gereken karmaşık bir operasyondur. Doğru adımları izleyerek, developer ekipleriyle yakın işbirliği içinde çalışarak ve olası hataları öngörerek bu süreci başarıyla yönetebilirsiniz.
Migration sonrası performansı yakından takip etmek, hızlı müdahalelerle olası kayıpları minimize etmek ve yeni fırsatları değerlendirmek kritik önem taşır.
Unutmayın, iyi yönetilen bir migration süreci, sadece mevcut SEO değerinizi korumakla kalmaz, aynı zamanda organik performansınızı bir üst seviyeye taşımanız için harika bir fırsat sunar.
Sabır, dikkat ve stratejik yaklaşım ile, bu dijital dönüşüm yolculuğundan başarıyla çıkabilir ve organik performansınızı daha güçlü bir konuma taşıyabilirsiniz.
Bir içeriğin daha sonuna geldik. Umarım amacına ulaşan ve sizler için fayda üreten bir içerik olmuştur. Geri bildirimlerinizi mutlaka bekliyorum.
