SEO Uzmanı Nedir? Nasıl SEO Uzmanı Olunur?

Herkese merhaba.

Bugün, yaklaşık 6 yıldır içerisinde bulunduğum ve sevmenin de ötesinde biraz da abartılı bir ifadeyle tutkuyla ve keyifle çalıştım sevgili mesleğim SEO’dan ve SEO uzmanlığından bahsedeceğim.

İçeriğin iki yönü var. İlki, SEO’ya ilgi duyan bireylere kendi yolculuğumdan ve bakış açımdan bahsettiğim alan. Nasıl SEO Uzmanı Olunur? Alt başlığında bunu detaylandırıyorum.

İkincisi de markalar için SEO uzmanının neler yapabileceğinden, bir uzmana neden ve ne zaman ihtiyaç duyulacağından bahsettiğim bölüm.

Amacım, SEO uzmanı olmak isteyenlere yol göstermek ve markaların SEO uzmanı arayışlarında dikkat etmeleri gereken alanları ve nitelikleri vurgulamak.

Hazırsanız başlayalım. Keyifli okumalar.

SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) Uzmanı Nedir?

SEO uzmanı; web sitesinin arama motorlarında hedef kitlesine ulaşmasını sğalayacak sıralamalar kazanması adına ihtiyaç duyduğu optimizasyon çalışmalarını planlayan, yöneten ve raporlayan kişiye denir.

SEO uzmanının yaptığı işi ve özünde ne olduğunu anlamak için bu uzmanlığın yanıt verdiği sorulara bakabiliriz;

• Hedef kitleye ulaşmayı sağlayacak kelimeler neler?
• Bu kelimeleri ve arama niyetini karşılayacak sayfalara sahip miyim?
• Web site mimarisi ve gezinme deneyimi kullanıcının beklentilerini karşılıyor mu?
• Kullanıcıyı doğru yönlendiren, değer üreten web sayfalarına sahip miyim?
• Pazardaki rakiplerim kimler? Güçlü ve zayıf noktaları neler? Neyi doğru ve yanlış yapıyorlar?
• Büyüme alanlarım ve bu alanların potansiyel katkısı nedir? Dönüşüme yani hedefe gidecek sorgularda ayrışabilir miyim?
• Stratejiyi hangi kanaldan destekleyebilirim? Google Ads başta dijitalin diğer çalışma alanları ile nasıl entegre olabilirim?
• KPI’larım neler? Somut iş hedeflerine sahip miyim? Bu hedeflere giderken B ve C stratejilerim var mı?

Bu soruların sayısını artırabilirim elbette fakat tek bir cümle ile özetlemem gerekirse bence şu tanım çok doğru:

SEO; web sitesinin organik varlıklarının çok daha büyük pazarla stratejisi içerisinde doğru alana ve hedef kitleye kanalize olarak büyümesini sağlayan uzmanlıktır.

Peki, SEO uzmanı tüm bunları yaparken hangi özelliklere sahip olmalıdır? Hangi nitelikler işinde başarıya ulaşmasına yardımcı olur? SEO uzmanı olma yolculuğuna geçmeden önce biraz da bunlardan bahsedelim istiyorum.

SEO Uzmanının Sahip Olması Gereken, İşini Kolaylaştıracak Özellikler

Standartların dışında çıkmak ve markalara efektif büyüme sonuçları yaratacak stratejilerle danışmanlık vermek istiyorsanız iyi bir taklitçi olmanız şarttır.

Bazı yaklaşımları ve taktikleri yeniden keşfetmeye gerek ve zaman yok. Her ne kadar SEO’da sonuçlar için diğer alanlara kıyasla daha uzun bir zamana ihtiyaç olduğu konusunda artık markaların birçoğu hemfikir olsa da, günün sonunda zaman hala en büyük kısıtımız.

Eğer sektöre ilk giren firma değilsek, rakipleri doğru takip etmek, zayıf yönlerine evet fakat yoğunlukla güçlü yanlarına yani Google’ın bu web sitesini neden pozitif değerlediğine odaklanmak, büyük kazanımlar sağlar.

Strateji inşa ederken rakiplerin konumlandığı alanları, yaklaşımlarını, en basit örnekle blog alanında yer verdiği içerikleri ayrıştırmak ve bunları değerlendirmek, hedefe giden yolu kesinlikle kısaltıyor.

Hedef kelime gruplarını belirlemek, web sitesinin mevcut durumdaki teknik ihtiyaçlarını ortaya koymak, content’de gelişim fırsatlarını görebilmek yani özetle stratejiyi veriye dayandıracak çıktıları elde etmek, analitik bir bakış açısı gerektirir.

Veriyi nereden alacağını bilmek, okumak, anlamak ve yorumlamak ile birleştiğinde ortaya değer yaratan bir strateji çıkar. O halde ikinci sıraya analitik düşünmek, veri okuyabilmek ve daha geniş bir perspektiften bakarak aksiyon planını veriye dayandırmak niteliklerini dahil edebilirim.

Fırsatları gördük, hangi alanlara odaklanmamız gerektiğini biliyoruz, gayet iyi gidiyoruz. Şimdi ne yapacağız?

İhtiyacımız olan şey; gerçekçi, kolay uygulanabilir ve hedefe uygun bir aksiyon planı. Tam buarada planlama, organizasyon ve uygulama yeteneği, elbette iletişim becerileri devreye giriyor.

İletişim becerilerini burada ifade ettim fakat sürecin tümü için şüphesiz muhakkak önemli ve aslında günümüzde her meslek ve çalışma alanı için spesifik belirtilmeye ihtiyaç duyulmaması gereken bir nokta.

Doğru planlamayı yapıyoruz, marka başta olmak üzere sürecin tüm partnerlerine veriye dayandırdığımız bu planı ve iş hedeflerimizi anlatıyoruz, ekibi ve uygulama sürecini organize ediyoruz ve aksiyona geçiyoruz.

Burada planlamanın yanında somut hedefler belirleme ve bu hedeflerin gerçekçi olması ve gerçekçi planlara dayanması gerekliliği dikkat çekiyor.

Buraya kadar da harika. Plan tamam, ekipler uyumlu bir şekilde çalışıyor ve marka da süreci şeffaf bir şekilde takip ediyor.

Şimdi sıra, iş ve sonuçların takibini hassasiyetle yapmaya geldi. Burada raporlama ve sunum yetenekleri ve elbette bu alandaki tool’ların kullanımı gerekiyor.

Harika bir süreç yönetimini ve sonucu markaya anlatamadığımızda bir anlamı yok maalesef.

İş takibi ile sürecin aksayan yönlerini tespit etmek de konunun bir diğer tarafı. Bugüne kadar yolda müdahale ihtiyaç duymayan, ilk andaki plana %100 deadline’ları ile sadık kalan bir strateji deneyimlemedim. İrili ufaklı birçok aksama oluyor ve yolda ufak müdahaleler ile süreç en verimli şekline geliyor. Dolayısıyla aksayan noktaları tespit etmek, en az sonuçları izlemek kadar önemli.

Buraya kadar anlattığım ve dikkat çektiğim özellikler, iyi bir Süreç ve doğru strateji için yeterli. Fakat fark yaratmak istiyorsanız daha fazlasına ihtiyacınız var.

En kritik nitelikler şöyle;

• Proaktif davranmalı ve stratejideki boşlukları ve eksikleri sürekli yeni fırsatlar ve arayışlar ile doldurmalısınız. Süreç yönetiminden kısaca bahsettim.

Web, hiç bitmeden bir fırsatlar dünyası. Bu fırsatların bazıları döngüsel, bunları eğer veriyi anlamayı başarabiliyorsak tespit etmek çok kolay. Asıl fark yaratan, sektörü yakından takip ederek uzaklardan gelen sesi işitmek ve buna kulak vermek. Bu ses, online’de sektöre yeni giren bir rakip, kullanıcıların ilgisini çekmeye başlayan bir konu ya da yıllardır var olmasına rağmen ortaya çıkan ihtiyaçla talebin artmaya başladığı bir ürün ya da hizmet olabilir.

Yakalayacağınız çok ufak bir nokta bile müthiş performans ve dönüşüm alanı yaratma potansiyeline sahip. SEO’nun en keyif aldığım yönlerinden biri bu.

Örneğin; 2024 Paris Olimpiyatları’nda günden olma ihtimali olan sporcuları branşları yakından takip ederek tahminlemek ve henüz gündem olmadan önce akışta konumlandırarak birkaç gün içerisinde müthiş bir trafik yakalamak gibi. Tabi web sitenizin related olması gerektiğini söylemeye bile gerek yok.

• Dijital ile beraber var olan ve gelişen bir çalışma alanında sabit bakış açılarında ve yaklaşımlarda çakılı kalmak kariyerinizin önünde büyük engeldir.

SEO dünyasında her gün önemli ve/veya önemsiz yüzlerce case, update ya da duyuru yayınlanıyor. Bunların tümünü takip edebilmek gerçekçi değil fakat official kaynakları, popüler tool’lardaki update ve bunların stratejinizi geliştirmedeki olası etkilerini ya da global ve local case’leri takip etmek mühim.

SEO’nun doğasına uygun bir tempoda kalmalı ve dinamik yönü asla kaybetmemelisiniz.

• Biraz aşağıda daha detaylı bahsedeceğim fakat burada da söylemeliyim. Teorikteki bilginin karşılığını deneyimlemek, web sitesine dokunmak ve hata yapmak, kısaca bir oyun alanı yaratmak, gelişiminizi hızlandıracağı gibi birçok farklı bakış açısı kazanmanızı da sağlayacaktır.
• İmkanlar dahilinde büyük ya da küçük fark etmeksizin farklı analiz araçları kullanmak, her birinden alabileceğiniz çıktıları bilmek önemlidir. Raporlamada da işinizi kolaylaştırır. Kombine veriler yaratmak adına araçları birbiriyle konuşturmak yine kritik bir yaklaşımdır ve niteliktir.
• Son olarak, iyi bir SEO uzmanı olmanın şartlarından biri, web’in diğer paydaşlarıyla aynı dili konuşabilmektir.

Ne olduğunu ve nasıl hayata geçirileceğini kabaca bilmediğiniz bir aksiyonu web geliştiriciye anlatmanız çok zordur. Ya da entegre bir strateji için paid search’ün temel kavramlarına, keyword stratejilerine ve bütçe planlamalarına genel hatlarıyla hakim olmanız gerekir. Bu yaklaşım, SEO’nun ve yaptığınız işin değerini, etki düzeyini ve kapsamını artırır.

Bu bölümde başlangıçtan ileri seviyeye, bir SEO uzmanının sahip olması gereken özelliklere değindim.
Şimdi bu özelliklerin şekilleneceği yolculuktan bahsetmeye başlıyorum.

SEO Uzmanı Nasıl Olunur?

SEO uzmanlığı için halihazırda bir önlisans, lisans ya da yüksek lisans programı yoktur. Son yıllarda üniversitelerde Dijital Medya ve Pazarlama dersleri içerisine dahil edilmiştir.

Herhangi bir bilgiye sahip olmamakla birlikte sanıyorum ki lisans programları içerisine yakın dönemde doğrudan dahil olmayacaktır. Dijital Pazarlama altında konumlandırabilir. Tabi zaman ne gösterir bilinmez.

Bu işin YÖK nezdinde bir yeri yoksa, nasıl SEO uzmanı olunuyor? Nereden başlamam gerekiyor? Staj ve iş bulma deneyimi nasıl? Hangi bakış açılarına sahip olmalıyım? Gibi soruların yanıtlarını içeriği devamında kendimce vermeye çalışacağım.

Burada, kendi yolumdan kısaca bahsederek benim için doğru olan yani beni tatmin eden ve başarıya ulaştırdığını düşündüğüm bakış açısından bahsedeceğim. Tabi yalnızca “SEO uzmanı olmak” kısmına kadar.

Herkesin SEO ile yolunun kesiştiği ve mesleğe adım attığı nokta farklıdır. Hepimiz bambaşka hayatlar yaşıyoruz ve farklı imkan ya da imkansızlıklara sahibiz. Bu nedenle kendi yolumuzu çizmek fakat bunu yaparken farklı uzmanlara kulak vermek (kulak vermeye değer olup olmaması elbette önemli) en doğrusu. En azından ben böyle yaptım ve nasıl bakılmaması ya da nasıl yaklaşılmaması gerektiğini de bu şekilde öğrendim.

Teorik bilginin karşılığını pratikte görebilmek, SEO’da öğrenme sürecinin olmazsa olmaz parçası ve bence son dönemde büyük bir yanlış olmasına ragmen es geçilen bir nokta.

Web ortamındaki milyonlarca bilgi, konferanslar, webinarlar, case sunumları vs. bunların tümünde dinlediğimiz ya da gördüğümüz şeylerin tümünün varlığını mutlaka doğru ya da yanlış kabul etmek, bazı istisnaları dışarıda tutarsak, büyük hata. Dolayısıyla SEO uzmanı olmayı planlayanlar için ilk kabul şu olmalı; teoriği test edebileceğim bir oyun alanı nasıl yaratabilirim?

“Burada benim için bu oyun alanı suslukanat.com’du. Bahçeli bir evimiz olması dolayısıyla tavus kuşu, tavuk ya da sülün gibi kanatlı hayvanlara çocukluğumdan beri meraklıydım. Bu merakım büyüdükçe “buradan nasıl para kazanabilrim?” sorusu etrafında şekillenmeye başladı. Web’de sektörü biraz araştırdığımda büyük bir boşluk olduğunu gördüm. Bir internet sitesi açarak tavuk satın almak isteyenleri tavuk çiftlikleri ile bir araya getirebileceğim düşüncesi suslukanat.com’a evrildi.

Neredeyse hiç bilgimin olmadığı bir alanda alan adı almak, bunu bir sunucuya tanımlamak, web programlama bilmediğim için standart bir CMS ile ilerlemek, tasarım seçimi yapmak, bunu kurmak, editlemek ve aklınıza gelebilecek diğer her şeyi yolda öğrendim.

Tabi ki tek başıma değil. Sınıf arkadaşım Emre Yıldırım, bu sürecin tümünde bana destek oldu. Web sitesi hedef kitlesine nasıl ulaşacak sorusunu sorduğumda ise beni arama motoru optimizasyonu ile tanıştırdı. Kariyerim boyunca onun deneyimlerinden ve yönlendirmelerin hep çok yararlandım. Kendisine bu yazı ile beraber bir kez daha teşekkür etmek isterim.

Bu oyun alanında o an SEO’ya dair bildiğim ve yeni öğrendiğim her şeyi test etme şansı buldum. Benim için müthiş bir deneyimdi ve bu deneyimin sonuçlarını veri ile görmenin getirdiği mutluluk beni ikinci bir oyun alanına yöneltti; ozetivar.com. Artık aktif değil maalesef. İzlediğim filmler ve okuduğum kitapları yazdığım, farklı içerik türlerini test ettiğim, Google’ın content’den nasıl beslendiğini birinci elden öğrendiğim ozetivar’da da birçok yeni alan keşfettim.

Her iki oyun alanını da bozarak, yeniden yaparak ve en önemlisi test ederek birkaç yıl boyunca kullandım. Birçok aksiyonu danışmanlık verdiğim markalarda uygulamadan önce bu alanlarda test ettim, etki düzeylerini gördüm ve farklı sektörler ve web siteleri için olası etki düzeylerini anlamlandırmaya çalıştım.

Son olarak, iş yapış şeklimin önemli bir kısmını da bu iki proje esnasında kazandım. Dokümantasyon, proje ve iş takibi, deadline’lara uymak, dönem dönem agresif bir strateji benimsemek vb. operasyonda bugün kullandığım tekniklerin ve bakış açılarının birçoğunu o dönemki deneme yanılma ve öğrenme süreçlerimde kazandım.

Bu kısa(!) parantezden ve kendi hikayemden sonra devam ediyorum.”

İlk adım, tüm meslek gruplarında olduğu gibi, bir staj deneyimi olmalı. Fakat herhangi bir yerde değil. Teoriği öğrenirken pratiği de görebileceğiniz, CMS’e dokunabileceğiniz, müşterinin problemlerini ve uzmanın bu problemlere yönelik işe yarayan ya da yaramayan, krizi daha da büyüten çözüm önerilerini takip edebileceğiniz bir yer olmalı.

Staj şartları ya da nasıl bulabilirim gibi alanları geçiyorum maalesef. Sosyal medyada bu konuyla ilgili farklı sektörlerden çok fazla öneri var. Haliyle bir tane de yolu yok.

Bu bakış açısıyla, büyük şirketler ya da global, grup ajanslara yönelmek yerine daha butik ajansları tercih etmenin doğru olacağını söylemem sizi şaşırtmayacaktır. Burada şu soruyu sorabilirsiniz; başlangıcı neden daha büyük bir markadan ya da ajanstan yapmıyorum, bu bir dezavantaj değil mi?

Burada kazanılan kısa süreli deneyim ve agresif ve müşteri baskısının daha yoğun hissedildiği çalışma ortamının gelecekti krizlere ve daha büyük projeler yönetme becerilerinin gelişimine katkı sağlayacağını düşünüyorum. Tabi teoriğin pratikteki karşılığının görülmesine giden yolun daha kısa olması da cabası.

Staj deneyimi sonrasında gerisi çorap söküğü gibi geliyor desem yanlış olmaz. Ajans, firma ya da freelancer olarak kariyerinizi şekillendirmeye başlıyorsunuz.

Her birinin avantaj ve dezavantajları bambaşka. Freelance apayrı bir tercih ve iş modeli. Çok fazla değişken var ve maddi imkanlar elbette belirleyici. İdeal şartlar için konuşursak, özellikle belirli dönemlerde anormal boyutlara çıkabilen iş temposuna ragmen bir ajansta farklı sektörleri ve müşteri profillerini deneyimlemek çok değerli. Son dönemde ajansların iş temposu ve çalışma şartları en azından benim deneyimlediğim kısmı itibariyle birkaç yıl öncesine kıyasla çok daha iyi.

JR seviyesinde bir SEO uzmanı olduktan sonrası ise başlangıcı nasıl ve hangi bakış açısıyla yaptığınıza bağlı. Buradan sonrası içeriğin kapsamını aşıyor. Ayrı bir içerik konusu olarak değerlendireceğim mutlaka.

SEO alanında çalışmaya başladıktan sonra yetkinliklerinizi geliştirmek, sorumluluk alanlarınız içerisindeki noktalara müdahale ederken gerçek manada proaktif davranmak ve hep güncel ve tempolu kalabilmek elbette önemli. Fakat tüm bunlar kadar önemli olan başka bir şey de dijital pazarlamanın diğer uzmanlıkları ile konuşabilmek, yanalda da yetkin hale gelebilmek ve SEO’yu bütüncül bir stratejide doğru konumlandırabilmek. İşin ikinci kısmı deneyimle daha yakından ilişkli. Biraz da şans tabi. Geniş bir ekibin parçası olarak çalışmak, iyi bir iş fırsatını değerlendirmek, şansın getirileri oluyor zaman zaman.

Markalar SEO Uzmanına Ne Zaman İhtiyaç Duyar?

İçeriğin bu bölümüne kadar olan kısım, sektöre adım atmayı planlayan ve uzmanlığın genel çerçevesini merak edenler içindi.

Buradan sonrasında ise markaların SEO uzmanını nasıl konumlandırabileceklerinden ve uzmanın markaya sağlayacağı katkılardan bahsedeceğim.

Stratejinin ve etki düzeyinin yoğunluğu sektöre bağlı olarak değişmekle birlikte, az ya da çok her markanın Google’da görünür olması gerekir ve SEO’ya ihtiyacı vardır.

Kısaca söylemem gerekirse, eğer arama motoru kullanan hedef kitlenize erişmek istiyorsanız, SEO uzmanından destek almanız gerekir.

Tabi SEO’nun değişen çehresi ve organik büyüme kavramının içi doldurulduğunda, uzmanın marketing ekibi içerisindeki yerinin önemi ve gerekliliği daha net görülür.

Her markanın ve pazarın ihtiyaçları farklıdır. Birkaç örnekle açıklamaya çalışayım;

• Lokasyon odağında müşteri kazanımının kritik önem taşıdığı markalarda Google Business ve local SEO belirgin ihtiyaçtır.
• Bir mimarlık ofisi için Pinterest’in bu alandaki trafiğinden faydalanmak adına bir stratejiye ihtiyaç vardır.
• Bir hukuk bürosu içinse en kolay lead toplama yolu long tail (uzun kuyruklu) sorgulardır. (Hukuk büroları için https://www.erentcolak.com.tr/seo/avukat-seo/ içeriğimde detayları anlattım.)

Sözün özü, strateji, yaklaşım ve odak noktası farklılaşabilir fakat her markanın ppazarlama ekibinde SEO uzmanı bulundurması ve bu uzmanın bakış açısından yararlanmasını tavsiye ederim.

Bir SEO uzmanından da farklı bir yanıt beklenmezdi tabi. 🙂

Markalar SEO Uzmanından Ne Beklemeli?

Ekibinize katmayı planladığınız SEO uzmanından ne beklemelisiniz? Hangi beklentiler gerçekçi olur? Uzmanlığı dışındaki alanlarda SEO’dan destek almanız mümkün müdür? Gelin bu soruların yanıtlarına bakalım.

Bir SEO uzmanı, markanın organik büyüme hedefine yönelik beklentilerin tümüne yanıt verebilmelidir.

Peki bu beklentiler nelerdir? Beklentilere, markanın uzmana yöneltmesi gereken sorular üzerinden bakabiliriz.

1. Mevcut durumda performansım nasıl? Hangi sorgulardan sıralama alıyorum? Rakiplere ve pazarın bütününe baktığımda bu performans ile hangi noktadayım?
2. Büyüme alanlarım neler? Hangi kelimelerde büyüme potansiyeli var? Bunların hangilerini, nasıl bir öncelikle hedefliyorum? Pozisyonların iyileşmesi aylık ortalama ne kadarlık trafik katkısı sağlayacak?
3. Aksiyon planımız ne? Nereden başlayacağız? Çeyrek ve yıllık aksiyon hedeflerimiz neler? Bu aksiyonlar için hangi kaynaklara ihtiyacım var?
4. İş çıktılarını nasıl takip edeceğiz? Proje takip sistemi kullanacak mıyız? Rutin toplantılarımız olacak mı?
5. İlk sonuçları ne zaman görmeye başlarız? Sonuçlar sonrasında stratejide kısmı ya da büyük ölçekli değişimler planlıyor musunuz? Elde ettiğim reaksiyonu ve elimizdeki veriyi stratejide nasıl konumlandırıyorsunuz?
6. Aynı ya da benzer sektörlerde referanslarınız var mı? Geçmiş deneyimlerinizde varsa vaka çalışmaları ile bahsedebilir misiniz?
7. Web sitemdeki teknik SEO eksikleri nelerdir? Bunları nasıl çözmeyi planlıyorsunuz?
8. İçerik özelinde ayrı bir stratejiniz olacak mı?
9. Marka konumlanması itibariyle pazardaki yerimiz nedir? PR çalışmalarına ihtiyacımız var mı sizce?

Bu sorulara ek olarak tabi çok detay soruları da ilk adımda gündeme alabilirsiniz. Temelde yukarıda listelediklerimi sormak ve bu sorulara alacağınız yanıtlar, uzman seçiminde yanılma payınızı büyük ölçüde azaltacaktır.

Gelelim uzmanlık dışı alanlara. Bu içerikte sıkça bahsettiğim gibi, SEO uzmanının dijital pazarlamanın diğer alanlarıyla aynı dili konuşabilmesi çok önemlidir.

Yetkin bir SEO uzmanı; veriyi süzme, okuma, yorumlama, aksiyon planına dönüştürme, rakiplerin stratejilerini anlamlandırma, büyüme hedeflerini tahminleme, odak noktalarını belirleme ve büyümeye dair diğer tüm alanlara müdahale edebilir.

Doğru uzmandan dijital pazarlamanın diğer alanlarına yönelik SEO ile konuşan öneriler almanız ve bu katkı ile beraber bütüncül stratejinin efektiflik düzeyini geliştirmeniz mümkündür.

Bir içeriğin daha sonuna geldik. Umarım amacına ulaşan ve sizler için fayda üreten bir içerik olmuştur. Geri bildirimlerinizi mutlaka bekliyorum.