Kullanıcıların ve arama motoru botlarının akış içerisindeki web sayfalarına sorunsuz bir şekilde ulaşması, pozitif bir deneyimi ifade eder ve kırık linkler yani işlevsiz sayfalara işaret eden yönlendirmeler, bu deneyimi negatif etkiler.
Bugün, teknik SEO’nun önemli çalışma alanlarından biri olan kırık linkleri, nedenlerin, olası etkilerini, nasıl tespit edilebileceklerini ve optimizasyon süreçlerini açıklayacağım.
Kırık Link Nedir?
Kırık link, akış içerisindeki tıkanabilir bir bağlantının gittiği sayfanın kaldırıldığı ve/veya bulunamadığı durumdur. En sık karşılaştığımız kırık (broken) link formatı 404 Sayfa Bulunamadı hatasıdır. Tabi farklı yanıt kodları da kırık linki işaret eder.
Kırık linklerle ilgili detaylara geçmeden önce 404, 410, 403, 401 ve 500 yanıt kodlarından kısaca bahsetmek istiyorum.
- 404: Sunucunun, istemcinin (kullanıcının) isteğini anladığını ancak hedeflenen sayfanın sunucuda bulunamadığını belirtir. Bu en yaygın kırık link kodudur.
- 410: Bu kod, istenen kaynağın kalıcı olarak silindiğini ve geri gelmeyeceğini belirtir. 404 kodundan farklı olarak burada web sayfasının kasıtlı olarak kaldırıldığını ve artık mevcut olmadığını ifade eder.
- 403: İstemcinin erişim yetkisi olmayan bir kaynağa erişmeye çalıştığını belirtir. Yani, kullanıcı sayfanın var olduğunu bilir, ancak erişim yetkisi yoktur.
- 401: Bu yanıt kodu, istemcinin yetkilendirme bilgilerinin eksik veya geçersiz olduğunu belirtir. Erişmeye çalıştığı kaynak için kimlik doğrulaması gereklidir.
- 500: Sunucuda beklenmedik bir durum meydana geldiğinde ve isteği yerine getiremediğinde döner. Bu genellikle sunucu tarafındaki bir soruna işaret eder.
- 502: Bir sunucunun, başka bir sunucudan geçersiz bir yanıt aldığını belirtir. Sunucu, istemciye beklenen yanıtı sağlayamaz.
Tüm bunlar içerisinde yukarıda da söylediğim gibi en sık karşılaşılan 404 Not Found yanıt kodudur. Peki web sitemizde neden kırık linkler ile karşılaşırız? Şimdi olası nedenlere bakalım ki bu nedenleri ortadan kaldırarak çözüme gidebilelim.
Neden Kırık Linkler İle Karşılaşırız?
Bir linkin, hedeflenen sayfaya gidememesinin birçok nedeni olabilir. Bu nedenleri doğru tespit etmek, kullanıcı ve googlebot’un tarama (crawling) ve gezinme deneyimini negatif etkileyen kırık bağlantıları akıştan kaldırmak yani çözümlemek adına kritiktir.
Her bir nedene detaylarıyla bakalım:
- Manuel link eklemelerinde URL’i copy-paste yaparken ya da yazarken bir hata yaptıysak, bu linki kırık bağlantı haline getirebiliriz. Dolayısıyla yazı içi internal link’ler ya da custom header, footer, sidebar menü vb. gibi alanlarda text’lere link bağlarken dikkati olmak gerekir.
- Bağlantının gittiği web sayfası farklı bir URL’e taşındı ya da kaldırıldıysa bu bağlantı kırık link olur. URL yapısını değiştirdiğimiz bir web sayfasını yönlendirme konusu kritik. Bu konuyu detaylarıyla 301 Yönlendirmesi Nedir? içeriğinde incelemiştim. Kaldırılan bir web sayfası için de bu sayfanın artık akışta konumlanmıyor olması gerekir.
- Outgoing link’lerde bağlantının gittiği web sitesi ya da sayfası kapandıysa, kaldırıldıysa bu durum kırık link olarak geri döner. En sık karşılaştığımız durum, bir blog içeriği oluştururken kaynakça alanında yer verdiğimiz linklerin bir süre sonra broken hale gelmesidir.
- Sunucuda yaşanan sorunlar da kullanıcının sayfaya ulaşmasını engeller. Bunlara tabi doğrudan broken link demek doğru olmaz. Anlık problemler de olabilir.
Kırık Linkleri Nasıl Tespit Etmeliyiz?
Kırık linkleri tespit etmenin birkaç kolay yolu vardır. Teknik audit yapabildğimiz third party tool’lardan biri ve Search Console yeterlidir. URL bazında response code’u check etmek adına kullanabileceğimiz web tool’ları ve extension’lar da vardır.
Search Console İle Kırık Link Tespiti
Search Console ile kırık linkleri kontrol etmek için Indexing section’ı altında yer alan pages bölümünü kullanmalıyız. Bu alanda Google, “why pages aren’t indexed” başlığı altında Not found (404) ya da Blocked due to acess denied (403) listeler.
Listelenen bu URL’ler akış içerisinde nerede yer alıyor sorusunun yanıtı üzerine konuşmak gerekir burada. Google, bu URL’i nereden keşfettiğini “yönlendiren sayfa” ile açıklar. Tabi bu demek değildir ki kırık link akış içerisinde yalnızca tek bir yerde bulunuyor. Dolayısıyla elimizde third party bir tool yoksa kırk linklerin akıştaki konumlarını %100 tespit etmek zorlayıcı olabilir. Eğer böyle bir tool’a sahipsek, Google’ın keşfettiği URL’leri tool içerisine atarak web sitemizdeki konumlarını tespit ve optimize edebiliriz.
Console’da kırık link kapsamında takip edebileceğimiz bir diğer veri grubu Crawl Stats (Tarama İstatistikleri) alanındadır. Burada reponse code’ları inceleyerek URL bazlı detaylar tespit edilebilir. Fakat burada da akışta nerede yer aldığı konusu soru işaretidir.
Third Party SEO Tool’ları İle Kırık Link Tespiti
Ahrefs, Semrush, Lumar, Oncrawl, ScreamingFrog ve daha fazlası, audit yaparken kullanabileceğimiz çok fazla analiz aracı vardır. Bunların neredeyse tümü, kırık linklerin tespitinde yardımcı olur. Benim tercihim, doğrudan tek bir alan focus olması ve arayüzleri dolayısıyla ScreamingFrog ya da Lumar.
Her ikisinde de nasıl crawl açılır, hangi ayarlar yapılmalıdır ve çıktılar nasıl okunur gibi detaylara maalesef bu içerik çerçevesinde değinemeyeceğim. Belki bu tool’ların kullanımıyla ilgili ayrı rehberler hazırlarım bir gün.
Basic bir crawl başlattığımızda, her iki tool da kırık linkleri ve en önemlisi bu linklerin akıştaki konumlarını verir. Doğrudan export edeceğimiz bu tablolar ile kırık linkleri rahatlıkla optimize edebiliriz.
Kırık linklerin tespitinden bahsettikten sonra bu linklerin optimize edilerek kullanıcı ve googlebot’da yarattığı negatif etkiyi nasıl ortadan kaldırabileceğimiz bakalım.
Kırık Linkleri Nasıl Düzeltebiliriz?
Peki, kırık linkleri tespit ettikten sonra nasıl düzelteceğiz? Bu sorunun yanıtı biraz da kırık linkin nedenine bağlı olarak değişir. Kırık linkleri adım adım şu şekilde düzeltebiliriz;
- Tüm kırık linkleri ve bu linklerin akış içerisinde bulunduğu yerleri doğru formatta dokümana çekmeliyiz.
- Doğru URL ile değiştirebileceğimiz kırık linkleri tespit etmeli ve kaynağa giderek URL değişimlerini yapmalıyız.
- Değiştiremeyeceğimiz kırk linkler için de iki alternatimiz var. İlki, otorite ve performansı değerlendirmek istediklerimizi anlamlı şekilde redirect etmek. Anlamlı bir şekilde diyorum çünkü burada koşulsuz şartsız tüm kırık linkleri ve URL’leri redirect etmek her zaman anlamlı sinyaller anlamına gelmiyor. Bu konudaki görüşlerimiz 301 Yönlendirmesi Nedir? İçeriğinde açıkladım. İkincisi ise, redirect edemeyeceklerimizi akıştan kaldırmak.
Burada içerik oluştururken kaynak olarak gösterdiğimiz ya da içeriğin akışında referans verdiğimiz outgoing link’lere ayrı parantez açmalıyım. Bu linkler kaynağında artık yer almıyorsa ve bu referans, kullanıcılar ve googlebot açısından değerliyse, yeni URL’i bulmak için zaman harcayabilir ve değiştirebiliriz. Hayır, çok da önemli değil diyorsak ve üzerinden zaman geçtiyse, bu bağlantıları akıştan kaldırmak en iyi seçenektir.
Kırık Linkler SEO Performansımızı Nasıl Etkiler?
Kullanıcının ve googlebot’un web sayfalarımız akışı içerisinde keşfettiği bağlantılara erişitikten sonra fayda ve değer üreten herhangi bir yapı ile karşılaşmaması, gezinme ve tarama deneyimini büyük ölçüde negatif etkiler. Google’ın anlamlandırdığı bu negatif deneyim, sıralama sonuçlarına pozisyon kaybı olarak yansıyarak SEO performansımızda negatif etki yapar. Bu yönüyle kırık linklerin mutlaka akıştan kaldırılması ve iyileştirilmesi gerekir.
Kırık Linkleri Önlemek Mümkün Mü?
Web sitemiz akışı içerisindeki linklerin asla kırık link haline gelmeyeceğini garanti etmek biraz zorlama bir ifadedir. Mutlaka bir ya da birkaç link, yukarıda bahsettiğim nedenlerden ötürü broken, işlevsiz hale gelebilir. Burada yapmamız gereken, düzenli aralıklarla crawl alarak web sitemizin response code’larını takip etmektir.
Dinamik çalışan bir web sitesine sahip değilsek 3-4 haftalık periyotlarda third party tool’lardan alacağımız crawl çıktıları ve sürekli yapmamız gereken (performansı da yakından takip etmek adına) Searh Console crawl stats çıktıları yeterli olacaktır. Console, googlebot’un aldığı response’ları, crawl ettiği page’lerin göstermesi açısından müthiş değerlidir. Yukarda detaylarıyla inceledim. Ayrıca bir sorunuz olursa mutlaka bekliyorum.
