Herkese merhaba.
Kalıcı URL’lerin web sitenizin başarısında oynadığı kritik rolü hiç düşündünüz mü?
Bugün, web sitenizin temel yapı taşlarından biri olan kalıcı URL’lerin ne olduğunu, bunların avantajlarını, nasıl oluşturulacağını ve değiştirmenin SEO performansınız üzerindeki etkilerini ele alacak ve iki farklı case inceleyeceğiz.
Web siteniz için mükemmel URL yapısını oluşturmak ya da mevcut yapınızı nasıl optimize edeceğinizi öğrenmek istiyorsanız, bu rehber tam size göre.
Hazırsanız başlayalım. Keyifli okumalar.
Kalıcı Bağlantı (Permalink) Nedir?
Öncelikle kalıcı bağlantının ne olduğunu tanımlayalım.
Kalıcı bağlantı (permalink); içerik yönetim sistemlerin (content management system), bir web sayfasının atanan sabit URL’i ifade eder.
Akışta yeni bir web sayfası eklediğimizde CSM’de belirlediğimiz yapı çalışır ve web sayfasının kimliği yani URL’i oluşur.
Kalıcı bağlantı kurgusunun nasıl düzenlenebileceğinize birazdan bakacağız. Öncesinde kalıcı bağlantı kullanmanın sağladığı avantajlara değinmek istiyorum.
Kalıcı Bağlantıların Sağladığı Avantajlar
Kalıcı bağlantı kullanmanın SEO performansı ve kullanıcı deneyimi açısından sağladığı avantajlar şunlardır;
- Web sayfamızın sosyal medya platformları, forumlar ya da deneyime dayalı diğer dijital mecralarda paylaşılmasını sağlar.
Aradan yıllar geçse bile referral trafik ile kullanıcıların web sayfalarına ulaşması ve arama motoru botlarına sinyal gitmesi, SEO açısından da önemlidir.
Web sayfalarımız sabit URL’lere sahip olmasalardı, tüm bu süreci her defasında yeni URL’ler ile yönetmek gerekirdi ki bunu kesinlikle istemezdik.
- Googlebot’un web sayfalarının içeriğini anlamlandırmak adına kullandığı yapılardan biri olması dolayısıyla SEO friendly bir yapıda efektif ipucu sağlar.
- Performans ve dönüşüm takibi yapabilmek, kullanıcı davranışlarını izleyebilmek adına kalıcı bağlantılara ihtiyacımız vardır.
- Kullanıcının SERP’de ilk gördüğü alanlardan biridir. Bu özelliği ile doğru kurguda CTR’yi (Click Through Rate) besleyebilir.
- Web sayfasının URL’ini herhangi bir nedenden dolayı güncellemeye karar verdiğimizde yönlendirmeleri yönetmeyi çok kolay hale getirir.
Kısaca; web sayfası ile eşleşen ve doğru kurgulanan bir kalıcı bağlantı, kullanıcı ve Googlebot deneyimini iyileştirir ve site içi ve dışındaki akışta SEO performansını destekler.
Peki bu kalıcı bağlantıları nasıl oluşturabiliriz? Gelin bu konuya WordPress’te kalıcı bağlantı düzenleme üzerinden bakalım.
Nasıl Permalink Yapabiliriz? WordPress Örneğine Bakalım!
Bir CMS kullanıyorsak, kalıcı bağlantılar default olarak ilk kurulum esnasında standart bir yapı ile gelir. Sonrasında bu yapıyı SEO uyumlu bir formata getirmemiz gerekir.
Her CMS’de kalıcı bağlantıların düzenlendiği ekran farklıdır. Bugün, dünyanın en popüler CMS’lerinden biri olan WordPress’de permalink’leri nasıl düzenleyebileceğimizi anlatacağım.
WordPress’de permalink yapısını düzenlemek müthiş basit.
- Öncelikle admin paneline giriş yapıyorum.
- Sonrasında sol bölümde yer alan Ayarlar section’ın altındaki Kalıcı Bağlantılar alanına geçiyorum ve karşıma kullanabileceğim yapıya ilişkin alternatifler çıkıyor.
WordPress birkaç farklı permalink yapısı sunuyor. Otomasyon ile kullanabileceğimiz bağlantı yapıları şöyle;
- Düz: https://www.erentcolak.com.tr/?p=123
- Gün ve ad: https://www.erentcolak.com.tr/2024/08/21/ornek-yazi/
- Ay ve ad: https://www.erentcolak.com.tr/2024/08/ornek-yazi/
- Sayısal: https://www.erentcolak.com.tr/arsivler/123
- Yazı adı: https://www.erentcolak.com.tr/ornek-yazi/
Son seçenekte ise bunları özelleştirme imkanı veriyor. Bu da elbette kalıcı bağlantıları dilediğimiz gibi şekillendirmemizi sağlıyor.
Tam burada, kategori ve etiket sayfalarının URL yapılarının da bu alandan düzenlenebileceğini söylemeliyim. Bu sayfaların path’lerini özelleştirmeniz mümkün. Kategori temelli alanını “blog” olarak işaretlediyseniz, kategori sayfanızın URL’i domain.com/blog/kategori-adi olacaktır.
Bir örnekle özel yapıdaki kurguyu netleştirelim:
Uzmanlığınıza ilişkin içerikler paylaştığınız bir blog siteniz var ve URL yapısında içeriklerin hangi kategoride olduğunun görünmesini istiyorsunuz.
Bunun için yapmanız gereken; “Özel yapı” alanında domain.com %category%/%postname%/ formatını kullanmak. Bu format ile web sayfalarınızın URL yapısı erentcolak.com.tr/seo/kalıcı-baglanti-nedir haline gelir.
Kalıcı bağlantı yapısını istek ve ihtiyaca bağlı düzenleyebilmek elbette büyük kolaylık. Tabi idealde olması gereken bir URL yapısı da var. Buna bir sonraki alt başlıkta değineceğim.
Şimdi WordPress’in kalıcı bağlantı kurgusunda sunduğu değişkenlere bakalım;
- /%year%/
- /%monthnum%/
- /%day%/
- /%hour%/
- /%minute%/
- /%second%/
- /%post_id%/
- /%postname%/
- /%category%/
- /%author%/
Bu değişkenleri kullanarak dilediğiniz özel permalink kurgusunu oluşturabiliriz. Tabi bunu tavsiye etmem. Gelin her ne kadar bu ifadeyi sevmesem de “SEO uyumlu” bir kalıcı bağlantı yapısının nasıl olması gerektiğine bakalım.
SEO Uyumlu Kalıcı Bağlantı Nasıl Olmalıdır?
Mümkün olduğunca sade ve web sayfalarıyla ilişkili olması, SEO uyumlu URL yapısı için gerekli iki özellik.
Kısa, sade ve anlaşılır URL’ler;
- Googlebot’un efektif sinyaller alması (uzun URL’lerin tarama derinliğine işaret etmesi ve daha az otorite aktarımı) ve içeriği anlamlandırması
- Kullanıcının web sayfasını anlaması, güven duyması ve okunabilirlik
- Sosyal medya platformlarında ve diğer mecralarda daha kolay paylaşılabilir olması
itibariyle hayli önemli.
Burada birkaç referans noktasından bahsetmek istiyorum. İlki elbette Google’ın hazırladığı guide’ler. Google, URL yapısıyla ilgili hazırladığı https://developers.google.com/search/docs/crawling-indexing/url-structure dokümanında özetle şunu söylüyor;
Create a simple URL structure. Consider organizing your content so that URLs are constructed logically and in a manner that is most intelligible to humans.
Bunun dışında, URL yapılarının web sitelerinin SEO performansı üzerindeki etkisini inceleyen harika bir case var.
Backlinko’dan Brian Dean’in yaptığı çalışmanın çıktıları şöyle;
“We did in fact find that short URLs rank above long URLs.”
“Kısa URL’lerin, uzun URL’lerden daha üst sıralarda yer aldığını bulduk.”
“Specifically, URLs at position #1 are on average 9.2 characters shorter than URLs that rank in position #10.”
“Google’da 1. Sırada yer alan web sayfalarının URL’leri, 10. Sıradaki URL’lerden ortalama 9.2 karakter daha kısa.”
“However, as a whole, most URLs on the first page of Google are approximately the same length (40 to 100 characters).”
“İlk sayfadaki URL’lerin 40-100 karakter arasında bir ortalama sahip olduğunu görüyoruz.”
Özetle; anlaşılır, ilişkiselliği yüksek ve mümkün olduğunca sade URL yapılarının kullanıcı ve Googlebot deneyimi üzerinden pozitif etkisi olduğu gayet nettir.
Buraya kadar kalıcı bağlantıların neden önemli olduğundan, sağladığı avantajlardan ve nasıl yönetilebileceğinden bahsettim.
İçeriğin devamında ise konuyu daha derinlemesine inceleyecek ve sıklıkla karşılaşılan soru ve/veya sorunları açıklamaya çalışacağım.
Bu kapsamda ilk değineceğim nokta, kalıcı bağlantıların değiştirilmesi.
Kalıcı Bağlantı Yapısını Değiştirmenin Riskleri Nelerdir?
Özellikle uzun süredir aynı yapıyı kullandığımız senaryoda, kalıcı bağlantı yapısının değişimi web sitesinin performansı ve kullanıcı deneyimi açısından belirli riskler barındırır. Bu riskleri şöyle özetleyebilirim;
- Google, mevcuttaki URL’leri dizine eklemiş, sıralama sonuçlarına dahil etmiş, otorite ve performans vermiştir. URL yapısının değiştirilmesi, bu süreç doğru yönetilmediği takdirde, web sayfasının SEO performansına negative yansır.
- SEO’nun Off Page alanındaki çalışmalarda kullanılan URL’lerin kırık link haline gelme ihtimali mevcuttur.
- URL’leri dijital dünyanın farklı mecralarında paylaşılan, etkileşim düzeyi yüksek web sitelerinde kullanıcılar eski URL’lere ulaşmak istediklerinde sorun yaşar ve bu da negatif deneyim demektir.
URL yapısı değişimi süreci doğru yönetilmediği takdirde bu ihtimallerin gerçekleşeceğini söylemeliyim. Şartların mutlak değişim gerektirdiği durumlarda aksiyon almak kaçınılmaz olacağından dolayı geçişe ilişkin ideal kurgunun üzerinden durmak kritiktir.
Peki o halde süreci nasıl doğru yönetmeliyiz? Bağlantı yapısını değiştirirken SEO kaybını engellemek adına ne yapmalıyız? Sorularıyla devam edelim.
Kalıcı Bağlantı Yapısını Değiştirirken SEO Kaybını Nasıl Önleyebiliriz?
Değişim sürecinde organik performans kaybını minimize etmeyi sağlayacak tek bir kritik nokta vardır.
Bu nokta, değişimin neden yapıldığından bağımsız olarak doğru yönlendirmeleri yapmaktır.
Örneğin; domain.com/kategori/urun-adi URL yapısını uzun yıllardır kullanıyorsunuz ve kategori path’inin bu yapıyı gereksiz uzattığını düşünerek domain.com/urun-adi formatına geçmek istiyorsunuz.
Burada yapmanız gereken, ilgili URL’lerin tümünü barındıran bir redirection map hazırlamaktır. Böylelikle eski URL’lerin tümünün yeni URL yapılarına taşındığını Googlebot’a ifade edebilirsiniz. Bunun için 301 yanıt kodu kullanmalı, URL’lerin kalıcı olarak taşındığı ipucunu vermelisiniz.
Burada eksiksiz iş çıkardığınız takdirde herhangi bir sorun yaşama ihtimaliniz hayli azalır.
Backlink çalışmalarına ayrı bir parantez açmam gerekir. URL yapıları değiştiğinden ve mecralarda eski linkler kaldığında, yönlendirilmiş olsa dahi 301 redirection ile tam otorite aktarımı gerçekleşmez. Bu nedenle özellikle yüksek fayda sağladığını düşündüğünüz alanlardaki eski linklerin mutlaka yenileri ile değiştirilmesi gerekir.
Internal link akışı için de aynı durum geçerlidir. Sayfa içinden manuel kurgulanarak geliştirilen internal link’lerin 301 response kalmasını tavsiye etmem. Zor bir iş belki fakat eforu yöneterek ilerletilebilir.
Gördüğünüz gibi SEO’da kayıp yaşamadan permalink yapısını değiştirmek gayet kolay. Yeter ki doğru bir geçiş planına sahip olalım ve bu dönemde eforu artırarak site içi ve dışında gerekli aksiyonları alalım.
WordPress’te permalink yapılarındaki özelleştirme ihtiyaçlarıyla devam ediyorum.
WordPress’te Kalıcı Bağlantıları Web Sayfası Özelinde Nasıl Değiştirebilirim?
İdeal permalink yapısına sahip olsak dahi zaman zaman bazı web sayfalarını bu yapıdan kopararak özelleştirmek isteyebiliriz.
WordPress’de bu ihtiyaca yönelik birkaç plugin var. Ben Permalink Manager by Maciej Bis eklentisini tercih ediyorum. Kurulumu ve kullanımı çok basit.
Web sitesinin tümü için geçerli olan permalink’i sayfa özelinde yeniden kurgulamaya imkan veriyor.
Örneğin; erentcolak.com.tr için kurgu /sayfa-adi şeklinde. Fakat Avukatlar İçin SEO Rehberi sayfasında /seo/avukat-seo/ yapısını kullanıyorum. Tüm mimariyi değiştirmeden bu plugin ile araya /seo/ ekleyerek URL yapısını istediğim şekle getirdim.
WordPress’te Kategori Sayfalarının URL’lerini Path Olmadan Nasıl Düzenleyebilirim?
WordPress’de URL yapıları konusundaki ihtiyaçlardan biri de kategori ve etiket sayfalarının URL’lerini kısaltmak.
Default olarak domain.com/category/kategori-adi kurgusuyla geliyor CMS. Burada /category/ path’inin adını değiştirebileceğimizi yukarıda söylemiştim. Bu path’i doğrudan kaldıradabiliriz. Ben burada da sade bir URL yapısı tercih ediyorum.
Remove Category URL plugin’i bu işlem için müthiş basit bir yol. Alternatif yollar da mevcut elbette. Kaynak koda müdahale etmek gibi. Fakat hata yapacağından çekinen web site sahipleri ya da uzmanlar için bu eklentiyi tavsiye edebilirim kesinlikle.
Bir içeriğin daha sonuna geldik. Umarım amacına ulaşan ve sizler için fayda üreten bir içerik olmuştur. Geri bildirimlerinizi mutlaka bekliyorum.
