301 Yönlendirmesi Nedir?
En popüler http durum kodlarından biri olan 301; bir URL’in, farklı bir URL’e kalıcı olarak yönlendirildiği ifade eder. Bu yönlendirme ile beraber Eski URL’e gelen arama motoru botları ve kullanıcılara bu web sayfasının kalıcı olarak yeni bir adrese taşındığını ifade ederiz.
Kısa ve net bir tanımdan sonra 301 yönlendirmeyi hangi durumlarda kullanmamız gerektiğine bakalım.
301 Yönlendirmeyi Ne Zaman Kullanmalıyız?
- Domain geçişi.
- Birden fazla subdomain’in birleştirilmesi.
- URL yapısının değişmesi.
- Herhangi bir nedenden dolayı sayfanın kaldırılması.
- Cannibalization problemlerinin çözülmesi.
- http’den https’e geçiş yapılması.
durumlarında 301 yönlendirmeyi kullanmamız gerekir. Şimdi buradaki durumlarını her birini detaylandıralım.
Domain geçişi
301 yönlendirmelerin en sık kullanıldığı durumların başında alan adı değişimleri gelir. Web sitemizin alan adını değiştirme kararı verdiysek, performans ve otorite kaybı yaşamamak adına 301 yönlendirme konusunda mutlaka hassas davranmalıyız.
eskidomain.com/sayfa –> yenidomain.com/sayfa yönlendirmesi ile arama motoru botlarına bu geçişi ifade edebiliriz. Tabi domain geçişine özel bir durum olarak web sitenizin taşındığını Search Console aracılığıyla Google’a ayrıca bildirmemiz gerekir.
URL yapısının değişmesi
Web sitemizin URL yapısını değiştiriyorsak (örneğin URL yapımız path’li bir yapıdaydı ve bu yapıyı kısaltmaya karar verdik) arama motoru botlarına yeni URL’lerimizi eksiksiz bir şekilde işaret edebilmek adına 301 yönlendirmesi kullanmalıyız. domain.com/folder/web-sayfasi –> domain.com/web-sayfasi gibi.
Herhangi bir nedenden dolayı sayfanın kaldırılması
Bir web sayfasının akıştan kalkmasının birçok nedeni olabilir. Artık sunmadığımız bir hizmet, satmadığımız bir ürün ya da bilgi vermek istemediğimiz bir konu için web sayfamızı silebiliriz. Bu durumda performansın ve otoritenin kaybolmaması adına bu sayfanın kalıcı olarak taşındığını (301) ifade etmek iyi bir seçenektir. Tabi burada da muhtelif görüşler var.
404 ya da 410 yanıt kodu döndüren yani artık var olmayan bir web sayfasını her zaman, koşulsuz şartsız redirect etmenin net bir şekilde hatalı olduğunu düşünenlerdenim. Nitekim Google’ın da bu yönde bir telkini var. Kullanıcıyı alakasız bir yere alıp yönlendirmek, deneyim üzerinden belirgin negatif etki yaratabilir. Bir markette peynir kalmadığında market sahibinin bizi market girişine götürmesi gibi. Bu yüzden efektif yani tekrar akışa kazanılmasını sağlayacağımız bir 404&410 sayfa tasarımına sahip olmak kıymetli.
Diğer görüş ise performansı ve otoriteyi anlamlı bir şekilde aktarabilmek adına hızlıca 301 redirect yapılması gerektiği. Burada da temel endişe crawl budget. Googlebot neden artık var olmayan bir sayfayı tarasın? Temel motivasyon ve soru bu aslında.
Cannibalization problemlerinin çözülmesi
Çoğu zaman doğru kurgulanmayan content stratejisinin ve web site mimarisinin bir sonucu olarak cannibalization ile karşılaşırız. Tekrar eden content’leri ve yapıları dolayısıyla birbiriyle rekabet eden bu sayfaların performans problemini çözerken 301 redirect işimize yarar.
Kullanıcı için değer ve fayda üreten içeriği tek bir sayfada toplamalı, yinelenen içeriğe sahip web sayfalarını kaldırarak yeni oluşturduğumuz ya da revize ettiğimiz bu sayfaya yönlendirmeliyiz. Böylelikle hem googlebot’a related ve efektif bir ipucu verir, hem de o sayfaların otorite ve performanslarını kullanarak daha hızlı performans gelişimi hedefleyebiliriz.
http’den https’e geçiş yapılması
Güvenlik amacıyla kullandığımız SSL, URL yapımızı https formatına getirir. Googlebot ve kullanıcıyı bu alanda karşılamak adına http versiyonu, https’e 301’lememiz gerekir.
http://domain.com –> https://domain.com
http://www.domain.com –> https://domain.com
Bunu www ve non-www versiyonlar için de söyleyebiliriz. Web site URL’lerimizin tek bir versiyonda olması, diğer tüm versiyonların ise ana versiyona 301 yanıt kodu ile yönlenmesi gerekir.
WordPress’te 301 Yönlendirme Yapmak!
WordPress’in en önemli avantajı hiç şüphesiz kullanımı gayet kolay plugin’lere sahip olmasıdır. Bence global ölçekte bu denli popüler olmasında da başat etkenlerden biri bu. 301 redirection işlemi için de ilk ve en kolay alternatifimiz plugin’ler.
WordPress’te site haritası oluşturma konusunda olduğu gibi burada da redirection işlemini total bir SEO plugin’i üzerinden yapabilir ya da yalnızca bu işleme özel bir eklenti tercih edebiliriz. Ben iki alternatiften de bahsedeceğim. Sonrasında manuel olarak htaccess üzerinden nasıl yönlendirme yapabileceğimize bakacağız.
Plugin İle 301 Yönlendirme
2 milyondan fazla indirilen John Godley’in geliştirdiği Redirection eklentisi en iyi alternatifimiz. Oldukça basit bir arayüze sahip olan bu plugin yardımıyla 301 yönlendirme yapabiliriz. Şimdi bu eklentinin nasıl kullanılacağına bakalım.
Plugin kısmına gelip search butonuna “Redirections” yazalım, sonrasında eklentiyi kuralım ve etkinleştirelim.
Kullanmaya başlamadan önce kurulumu tamamlamak gerekiyor. Birkaç opsiyon sunuyor plugin. Bunlardan kullanmak istediklerimizi seçtikten sonra 30 saniye gibi kısa bir sürede kurulum tamamlanıyor.
Kurulumu tamamladıktan sonra “Add new redirection” kısmından ekleme yapabiliriz. Source URL ve Target URL’i girdikten sonra Add Redirect butonunun yanında yer alan ikona tıklayarak yönlendirme türünü seçmeliyiz. Default olarak 301 yanıt kodu ile redirect ediyor eklenti. Alternatiflere ihtiyacımız olduğunda bu opsiyonu kullanabiliriz.
Çoklu yönlendirmeler için Import/Export alanını kullanmalıyız. Hazırladığımız tabloyu doğrudan plugin’e import ederek tek bir doküman ile dilediğimiz kadar redirection yapabiliriz.
WordPress’te eklenti kullanarak 301 yönlendirme yapmak adına bir diğer alternatif de Rank Math, Yoast, All In One gibi total SEO eklentileridir. Ben bu yazıda Rank Math’den bahsedeceğim.
Rank Math eklentisinin kurulumunu yaptığınızı varsayarak devam ediyorum. Rank Math sekmesi altında yer alan Yönlendirmeler (Redirections) alanına tıkladığımızda karşımıza aşağıdaki ekran açılacak. Bu yönlendirme süreçlerini yöneteceğimiz ana ekran. Halihazırda toplam kaç yönlendirme var, bu yönlendirmeler nereden nereye gidiyor, hangi yanıt kodu ile gidiyor vb. tüm detayları burada görüyoruz.
Yeni bir yönlendirme eklemek için Yeni ekle (Add new) butonuna tıklıyoruz. Butona tıkladığımızda ise karşımıza aşağıdaki ekran açılıyor. Source (Kaynak) ve Target (Hedef) URL girişlerini yaparak yönlendirme türünü seçiyoruz. Tüm detayları verdikten sonra da Ekle diyerek yeni bir yönlendirme eklemiş oluyoruz.
Peki hangisini tercih etmeliyiz? Sitemap konusunda olduğu gibi burada da tercihim ve tavsiyem tüm bu süreçleri tek bir eklenti üzerinden yürütmek. Dolayısıyla ben Rank Math’den ilerlemeyi tercih ediyorum. Tabi tek bir doğru yok bu noktada. Alternatif olarak redirection için ayrı bir plugin de kullanabilirsiniz.
htaccess ile 301 Yönlendirme
htaccess ile redirection işlemi yapabilmek için web sitenizin WordPress altyapısında çalışması şart değil fakat apache web sunucusunda çalışması şart. En önemli alternatif olan Nginx, htaccess’i desteklemiyor.
301 yönlendirme işlemini yapabilmek için öncelikle htaccess dosyasına erişmemiz gerekiyor.
Ben sunucu yönetimi noktasında Cpanel kullandığım için oradan anlatacağım. Dosya Yöneticisine tıklıyorum ve sağ üstte yer alan Ayarlar butonundan Gizli dosyaları göster seçeneğini aktif ediyorum. Bu seçeneği aktif etme nedenim, htaccess dosyasının gizli olma ihtimali.
Search alanına htaccess yazıyorum ve public_html altındaki dosyaya erişiyorum. Artık doğru kodu ekleyerek dilediğim redirect işlemini yapabilirim.
Eski bir URL’i yeni bir URL’e yönlendirmek için;
Redirect 301 /eski-url /yeni-url
www versiyonu, non-www versiyona yönlendirmek için;
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^www.ornek.com [NC]
RewriteRule ^(.
non-www versiyonu, www versiyona yönlendirmek için;
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_HOST} ^ornek.com [NC]
RewriteRule ^(.
kod parçalarını kullanabiliriz.
Peki htaccess dosyamız yoksa ne yapacağız? Bunun iki nedeni olabilir. Birincisi yukarıda belirttiğim gibi web sunucunuz apache değildir. Bu durumda web sunucunuz özelinde bir düzenleme yapmanız gerekir.
İkincisi de htaccess dosyanız hiç oluşturulmamıştır. Burada yapmanız gereken çok basittir. Notepad ya da Textedit kullanarak htaccess uzantılı dosya oluşturabilirsiniz. WordPress altyapısında çalışan sitelerde bu durumla karşılaşma ihtimaliniz yok denecek kadar azdır.
WordPress’in ayarlar ve plugin kısımlarından yaptığımız www ya da non-www düzenlemeleri otomatik bir şekilde htaccess’e yazılır. Dolayısıyla bunun için ayrı bir düzenleme yapmamıza gerek kalmaz. Benzer durum SSL konusunda da vardır. Örneğin; Realy Simple SSL plugin’i doğrudan htaccess’e yazar. Ayrıca düzenlemeye ihtiyaç olmaz.
301 Yönlendirmesi Neden Önemlidir?
301 redirect, performans ve otorite aktarımını sağlayan bir sinyal olması itibariyle web sitemizin SEO performansında kritik bir öneme sahiptir. Yönlendirme eski URL’in backlink kazanımlarının da korunmasını sağladığını unutmamak gerekir.
Bu yönlendirme hayatımızda olmasaydı, yeni bir domaine geçiş yapmak durumunda kaldığımızda mevcut performansımızın tümünü kaybeder ya da URL yapısı değiştirdiğimizde googlebot’un yeni URL’i keşfetmesi ve değerlemesi çok daha uzun sürebilirdi.
Yönlendirmeyi Nasıl Test Edebiliriz?
301 yönlendirmeyi yaptıktan sonra çalışma durumunu test etmemiz gerekir. Burada testi manuel, teknik SEO tool’ları ya da Google Chrome extension’ları üzerinden yapabiliriz.
Manuel kontrol için Developer Tools’u kullanabiliriz. URL’e request attıktan sonra Network kısmından Status Code’a bakarak yönlendirmeyi kontrol edebiliriz. Detayına bakmak için Headers sekmesi de incelenebilir.
Google Chrome extension’ları kapsamında ise tabi birçok alternatif muhakkak vardır fakat benim tercih ettiğim Ayima Redirect Path. Basic bir şekilde yönlendirmeye ilişkin detayları veriyor. Dolayısıyla tavsiye ederim. Doğrudan https://httpstatus.io ile de redirection test edilebilir.
Son olarak Screaming Frog ve Lumar başta olmak üzere farklı SEO tool’larının audit datalarından da check edebiliriz redirection’ları. Tabi bu linkler akış içerisinde kaldıysa. Tool eğer akış içerisinde bu linkleri yakalayamıyorsa bir çıktı vermesi de mümkün olmayacaktır.
301 Yönlendirme Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
301 yönlendirme SEO’nun en basit ve temel aksiyonlarından biridir. Yine de dikkat edilmesi gereken iki nokta vardır.
Doğru URL’e redirect etmemiz kritiktir. Domain değişimi ya da https yönlendirmesi gibi otomatize durumlarda bir sorun yaşamayız fakat redirection listesini manuel hazırlıyorsak hatalar olabilir.
Örneğin; domain.com/end-of-life-urun bir ürün URL’i ve bu ürün artık ömrünü noktaladı. Bu ürün sayfasını business kararı dolayısıyla bir süre daha açık tuttuktan sonra artık kategori sayfasına 301 redirect edilmesine karar verdik.
Burada ürünü ait olmadığı marka ya da kategori sayfasında redirect etmek ya da related olmayan bir alana yönlendirmek kullanıcı deneyimini negatif etkileyeceği gibi googlebot’un anlamlandırma sürecini de sekteye uğratacaktır.
İkinci kritik nokta ise 301 redirect ettiğimiz URL’in artık site haritasında yer almaması gerektiğidir. Googlebot sitemap’i belirli aralıklarla tarar ve web site akışını keşfetmek adına kullanır. Dolayısıyla burada kalıcı olarak yönlendirdiğimiz bir URL’e yer vermek crawl budget açısından anlamlı değildir.
Bu iki noktadan sonra backlink ve 301 yönlendirmeden de kısaca bahsetmenin iyi olacağını düşünüyorum.
301 Yönlendirme Sonrası Backlink’leri Değiştirmeli Miyiz?
Bir web sayfamızı herhangi bir nedenden dolayı yeni bir URL’e 301 redirect ettikten sonra bu web sayfasının kazandığı backlink’leri keşfeden arama motoru botları, ilgili sayfanın 301 yönlendirildiğini anlayacaktır. Fakat burada kritik nokta, 301 yönlendirmenin %100 otorite ve performans aktarımı ifade etmemesi. Dolayısıyla backlink kazanımı noktasında ücretli alım stratejimiz varsa mecralar ile tekrar iletişime geçerek alım yaptığımız backlink’lerdeki bağlantıları düzenlememiz gerekir. Ufak fakat önemli bir detay.
